INFO Boeing CH-47 Chinook
- 1915
| Fabriek | Boeing (vertol) |
| Vliegtuig | Chinook |
| Type-aanduiding | CH-47 D/ F |
| Cat III -- totaal 13 + 26 stuks |
|
(let op: met standaard dus niet langere neus hier getoond).
INFORMATIE:
Zware transport helicopter, reeds daterend uit Vietnam. Werd ontwikkeld in 1961 door Boeing Vertol (het oude Piasecki). Er waren vele varianten. De CH-47D uit 1993 is een versie met veel vernieuwingen en sterkere motoren. De USAAF herbouwde ook een flink aantal oudere CH-47 tot de CH-47D. In feite is het een geheel nieuwe helicopter. Verder zijn er nu 3 lifthaken onder de romp.
2 Textron-Lycoming (Allied Signal) T55-L-714 van 3750 pk power
Leeggewicht: 19580 kg
Max.startgewicht: 24,500 kg
Rotordiameter: 2 stuks van 18.29 m
Lengte: 15.87 m
Hoogte: 5.77 m
Max. snelheid: 300 km/u
Radarwaarschuwing en chaff / flares;
Bemanning: 3, max. 33 militairen in het ruim;
Eerst een aantal "refurbished" helicopters met een block 6 CMS, Digitale systemen en de Textron Lycoming T55-L-714A motor. Ook een tweede serie gloednieuwe CH-47F MYII CAAS met weer wat andere systemen en geen radarneus..
|
Literatuur:
|
||||
| CH-47F MYII CAAS op 1/72 | A. Vos | KLu | Modelbouw in Plastic, MIP 2022-3 | IPMS Nederland |
| Chinook CH-47D KLu | E. Stam | foto's | Modelbouw in Plastic, MIP 1997-2 | IPMS Nederland |
|
Chinook in detail
|
|
|
|
Wings ? wheels no 13
|
|
Chinook in action
|
Mutza
|
no. 91
|
|
Squadron signal
|
|
Air International
|
-
|
-
|
Vol 68 , pag 332 ev ;Vol 80, pag 03 ev
|
Key publishing
|
|
World Air Power
|
-
|
volume 38
|
-
|
|
|
Defensie info
|
-
|
zomer 2016
|
Koninklijke Luchtmacht
|
|
.
|
Websites:
|
|
IPMS CH-47 walk around: http://www.ipms.nl/walkarounds/walkarounds-vliegtuigen/665-walkaround-chinook.html
|
|
Meer modelbouw informatie hier [externe link]
|
FOTO GALERIJ:
Deze inhoud op deze pagina werd voor het eerst opgesteld zomer 2004 door M.de Vreeze
3. KLu Boeing CH-47 Chinook
- 4262
13 stuks CH-47D (oorspronkelijk besteld), kenmerken: D-101 t/m D-106 (nieuwe heli's) en D-661 t/m D-667 (gemoderniseerde -D)
6 CH-47F , eersten pas afgeleverd na 3 jaar vertraging in 2012. Nieuwe 14 CH-47F MYII stuks in 2015 bijbesteld.
--------------
In maart 1993 wordt een overeenkomst getekend voor de levering van 7 "tweedehands uit Canada afkomstige" CH-147 helikopters die door Boeing zullen worden gemodificeerd tot CH-47D standaard; de Canadese CH-147 (de Canadese versie van de CH-47C) toestellen stammen uit 1974 en werden door Boeing grondig herbouwd en gemodificeerd en ze werden afgeleverd augustus 1995 - februari 1996. Daarna volgden na bestelling nog zes nieuwe CH-47D's, en die werden in 1998 afgeleverd.
KLu versie heeft speciale Honeywell "glass" EFIS cockpit en meer electronica (ACMS cockpit mgt system, HUMS health monitoring, ISP system processors, GPS, AFCS flight control) waarvan de boxen wanwege ruimtegebrek op diverse plaatsen in de romp zijn gemonteerd. Ook zijn er sterkere motoren met FADEC waarbij de uitlaten van de romp werden afgeschermd met een metalen plaat, later werden de uitlaten iets naar buiten gekanteld; de rotor bladen zijn ook gemoderniseerd. Ook het lading hefvermogen is aanzienlijk vergroot tot 12.700 kg . Verder zijn er voorzieningen voor een weerradar en "missile warning" systemen. Verder is er een speciale waterdichte dam die het mogelijk maakt op het water te landen. De KLu Chinooks waren de eerste toestellen met deze systemen ter wereld en dat gaf nog wel de nodige hoofdbrekens en vertraging in de aflevering. Het KLu no. 298 squadron vliegt met de Chinooks in Nederland.
De Chinook werd veelvuldig ingezet voor internationale operaties door de Lucht Mobiele Brigade. Zo o.a gebruikt voor de Kosovo Force (KFOR) en in april 1999 bij operatie 'Allied Harbour' in Albanië vanaf Farke bij Tirana. In augustus 1999 was er een vliegverbod en werden deze helikopters teruggevoerd naar Nederland.
Latere missies waren UNMEE (Eritrea) in 2000 en 2001. In 2002 ook SFOR. In juli 2003 waren drie Chinook helikopters gestationeerd op de Vliegbasis Tallil in Irak voor operatie SFIR. Verder voor gebruik in Afghanistan (ISAF).
Verder werden er nog upgrades in de loop van de tijd aangebracht, o.a een HF radio en inbouw van chaff dispensers.
Januari 2007 werden nog zes stuks CH-47F besteld en deze kregen een Honeywell electronic cockpit ACMS (Digital Automatic Flight Control System). Verder een Deens zelfverdedigings systeem van Terra gemonteerd, het z.g.n CHASE systeem met een ALQ-213A en een AAQ-24. Verder voorzien van extra bepantsering en een WESCAM warmtebeeld camera. De eerste werd afgeleverd 8 oktober 2012, de laatste CH-47F werd afgeleverd september 2013.
Begin 2013 waren er 13 Chinooks in gebruik en zomer 2014 nog 11 stuks. Ondertussen werden nog 3 stuks van de CH-47F afgeleverd en 4 stuks naar Fort Hood USA mid 2013. De Chinooks zijn de echte werkpaarden en voldoen prima en kunnen natuurlijk "veel tillen".
Begin 2014 werd de inzet gevraagd in Mali in het kader van een UN missie (MINUSMA) en drie Chinooks werden ingezet o.a vanaf het zeer warme Gao. Ze waren vaak bewapend met 3 MAG machinegeweren en voorzien van wat extra bepantsering.
September 2015 werd besloten de 11 CH-47D’s te vervangen door 14 nieuwe toestellen van het type CH-47F MYII CAAS (Common Avionics Architecture System - luchtvaartelektronicasysteem volgens US ARMY standaardontwerp). April 2016 bleek mogelijk dit tezamen met een US ARMY programma uit te gaan voeren. Van de bestelling zijn specifieke Nederlandse aanpassingen o.a crashbestendige stoelen en een VHF-radio. Ook krijgen ze het fast rope systeem voor special forces operaties. De toestellen hebben (nog) geen FLIR.
Hiermee komt na aflevering (1 jaar vertraagd en pas in 2020) het geplande totaal op 20 stuks bij de KLu. De 6 huidige CH-47F-toestellen worden ook gemoderniseerd en op dezelfde standaard gebracht met een Collins cockpit als de rest van de vloot. Een waarschuwingssysteem AAR-57 wordt ook aangebracht. De aanduiding wordt dan CH-47F(NL).
In Mali werden in 2016 en tot maart 2017 ook een aantal Chinooks ingezet in kader van VN missie Minusma (samen met een aantal AH-64 Apaches). Een aantal Chinooks staan meestal gestationeerd voor opleiding op Fort Hood (USA) bij no. 302 squadron.
Er loopt sinds 2020 een projekt project Vervanging en Modernisering Chinook. De aflevering van 14 nieuwe additionele CH-47F MYII CAAS loopt. Deze versie heeft een moderne cockpit maar niet de radarneus maar de standaard korte neus. De zes reeds aanwezige CH-47Fs zullen net als de later bestelde heli's worden gemoderniseerd en op dezelfde CH-47F MYII CAAS standaard.
De laatste KLu CH-47D ging eind 2021 uit dienst.
Foto: Defensie voorlichtings- Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)
Foto: Defensie voorlichtings- Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)
CH-47D met SFOR belettering. Foto: Defensie voorlichtings- Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission); 
Deze KLu Chinook heeft een lange neus met radar. Foto: Defensie voorlichtings- Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)
Foto van CH-47D met ski's. De roundel op de rug is ook goed te zien. Foto Defensie voorlichtings- Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)
Foto: collectie M.de Vreeze (used with permission)
CH-47D, D-662. Foto: M.de Vreeze (used with permission)
CH-47D, D-667. Foto: Ministerie van Defensie (used with permission)
Een van de eerste CH-47F in nog het groen. Foto: M.de Vreeze (used with permission)
CH-47F op Texel , nog in het groen en behoorlijk verweerd. Foto: M.de Vreeze (used with permission)
CH-47F, de gemoderniseerde versie, in een geheel grijs schema (maart 2011). De rails/fairing voor de inlaten zijn te zien net als de vele sensoren voor zelfbescherming. De uitlaten zijn ietwat grotere en staan meer naar buiten. Foto: Ministerie van Defensie (used with permission)
CH-47F op missie in Mali. Foto: Ministerie van Defensie (used with permission)
|
Registratiegegevens:
|
|||||
|
Registratie
|
Constructienr.
|
Datum in dienst
|
Datum uit dienst
|
Bijnaam
|
Opmerkingen
|
|
D-101
|
M.4101
|
29-05-1998
|
dec. 2021
|
'The Philly Connection'
|
CH-47D;
|
|
D-102
|
M.4102
|
13-08-1998
|
nov. 2021
|
'Big Spender'
|
CH-47D;
|
|
D-103
|
M.4103
|
21-08-1998
|
nov. 2021
|
'Dragon Fly'
|
CH-47D;
|
|
D-104
|
M.4104
|
01-10-1998
|
31-10-2005
|
'Snack bowl'
|
CH-47D; afgeschreven Afghanistan
|
|
D-105
|
M.4105
|
05-03-1999
|
27-07-2005
|
'Rainmaker'
|
CH-47D; afgeschreven Afghanistan
|
|
D-106
|
M.4106
|
04-02-1999
|
nov. 2021
|
'porcupine'
|
CH-47D;
|
| D-601 | M.7601 | okt.2021 | okt 2021? | CH-47F besteld 2015 | |
| D-602 | M.7602 | okt. 2021 | okt 2021? | CH-47F besteld 2015 | |
| D-603 | M.7603 | CH-47F | |||
| D-604 | M.7604 | CH-47F | |||
| D-605 | M.7605 | CH-47F | |||
| D-606 | M.7606 | CH-47F | |||
|
D-661
|
M.3661/NL001
|
03-08-1996
|
apr. 2020
|
'Red October'
|
CH-47D;
|
|
D-662
|
M.3662/NL002
|
05-08-1996
|
|
'Lady Liberty'
|
CH-47D; ook ingezet in Mali.
|
|
D-663
|
M.3663/NL003
|
08-08-1996
|
jul. 2020
|
'Blizzard'
|
CH-47D;
|
|
D-664
|
M.3664/NL004
|
29-12-1995
|
jul 2020
|
'Sling king'
|
CH-47D;
|
|
D-665
|
M.3665/NL005
|
28-12-1995
|
?
|
'Bigfoot'
|
CH-47D;
|
|
D-666
|
M.3666/NL006
|
30-01-1996
|
|
'The Beast'
|
CH-47D;
|
|
D-667
|
M.3667/NL007
|
02-03-1996
|
22-12-2021
|
'Rodney'
|
CH-47D; was de laatste -D uit dienst
|
|
D-890
|
M8890/NL014
|
maart 2013
|
|
|
CH-47F; testvluchten met grijze kleuren
|
|
D-891
|
M8891/NL015
|
08-10-2012
|
|
|
CH-47F; aangekomen in Nederland 8-10-2012, 3 jaar later dan gepland
|
|
D-892;
|
M8892/NL016
|
08-10-2012
|
|
|
CH-47F
|
|
D-893
|
M8893/NL017
|
aug 2012?
|
|
|
CH-47F
|
|
D-894
|
M8894/NL018
|
aug 2012?
|
|
|
CH-47F
|
|
D-895
|
M8895/NL019
|
14-01-2013
|
|
|
CH-47F
|
|
D-472
|
M7472
|
ma. 2020
|
april 2021?
|
-
|
CH-47F MYII CAAS met korte neus; van bestellingen september 2015
|
| D-473 | M7473 | ma. 2020 | mei 2021? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | |
| D-474 | jul. 2020 | juli 2020? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | ||
| D-475 | mei 2020 | mei 2020? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | ||
| D-476 | aug.2020 | aug 2020? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | ||
| D-477 | aug. 2020 | aug 2020? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | ||
| D-478 | jun. 2020 | juni 2020? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | ||
| D-479 | jan. 2021 | jan 2021? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | ||
| D-480 | apr. 2021 | april 2021? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | ||
| D-481 | aug. 2021 | aug 2021? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | ||
| D-482 | sep. 2021 | sep 2020? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | ||
| D-483 | okt. 2021 | dec 2021? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | ||
| D-484 | okt. 2021 | april 2022? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | ||
| D-485 | okt. 2021 | maart 2022? | CH-47F MYII CAAS met korte neus; | ||
Bronnen o.a. [B32] KLu.regis., [W1] scramble web
De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)
3. KLu Boeing CH-47 Chinook (foto bijlage)
- 1418
Selectie van foto's van Beeldbank NIMH die voor plastic modelbouwers handig kunnen zijn. (gefaciliteerd en beschikbaar gesteld middels insluitlinkjes door het instituut NIMH) :
CH-47D testvlucht bij Boeing, USA. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
CH-47D. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
CH-47D met haaiebek....Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
"D-666" te zien op de rotormast. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Tanken. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Missie Albanie 1999. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Op oefening Hohne Duitsland. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Op de romp-transmissie-rug zit ook een roundel. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Foto waar onderzijde te zien is, roundels zijn low-vis. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Een bijzondere vangst... Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Detail van de BAMBI bucket die water kan dragen voor bestrijden van branden. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Cabine. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
CH-47D met de gemoderniseerde cockpit. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)
Met dank aan het NIMH.
Modelbouw CH-47 Chinook
- 3376
Modelbouw CH-47
|
Modellen (type)
|
? nooit gezien
@ moeilijk te vinden
|
? never seen
@ hard to find
|
|
1/72
|
1/48
|
1/32
|
|
CH-47D:
Italeri (#045 met lange neus) ;
Italeri (ACH-47)/ Airfix HC-1 / Academy;
Trumpeter;
Revell/ Matchbox;
Airmodel (vacu) @
|
Italeri
Aurora @
Roberts @
|
Combat Models (vacu) @
|
|
CH-47F: Trumpeter CH-47D met aanpassingen voor latere MYII CAAS serie met std.neus |
Italeri #2779 |
- |
> beste aanbevolen model staat steeds eerst bovenaan; modellen achter elkaar genoemd zijn gebaseerd op dezelfde mal; (best kit listed first).
1/144: Ace Corporation/ Revell, Tomytec; Academy (aangekondigd)
1/35: Trumpeter
BOXART
| Kleurenschema: (kijk in kleurentabel voor modelbouwkleuren) | |||||
| Schema | Algemeen | Kleur boven- en zijkanten | Kleur onderzijde | Details | Opmerkingen |
| (a) | < K93 > brons groen | < K93 > brons groen | overall kleur; later verschillende plekken titels en typen roundels, ook toned down. | ||
| (b) | "grijs" | "grijs" |
grijze kleur eerste serie CH-47F (officieel FS36118 < K11 > maar dat lijkt veel te donker...; FS36320 is waarschijnlijker) |
||
| (c) | < K96 > FS34201 "woodland desert sage" / SAC tan | < K96 > FS34201 "woodland desert sage" / SAC tan | "woestijn kleur"; latere serie CH-47F met standaard neus | ||
Extra info:
(1) De eerste serie Nederlandse Chinooks hadden een lange neus met de weerradar. Italeri CH-47D kit #045 heeft deze langere neus!
(2) De latere CH-47F is voorzien van een sterkere T-55-L-714A motor (4.100 shp / 3.066 kW) en deze heeft ietwat grotere uitlaatpijpen die ook iets meer naar buiten staan als bij de CH-47D. Verder zit er ter plaatse van de inlaat een soort rail/fairing aan de rompzijkant. Verder zijn vele kastjes zoals chaff en andere waarschuwingssensoren te zien aan de CH-47F. Zie de IPMS NL KLu CH-47 walkaround.
(3) de laatste serie CH-47F heeft niet de radarneus maar wel andere aanpassingen van o.a. antennes, ramen e.d ; de Trumpeter 01622 1/72 kit kan met wat aanpassingen gebruikt worden voor de latere serie CH-47F.
Italeri heeft een prima model op 1/48 van de CH-47F (kitno. #2779). Verder zijn er diverse detailsetjes te koop.
Voor een CH-47F op 1/72 moeten soms kleine conversies worden gedaan met name aan de uitlaatpijpen, antennes e.d. Verder moeten de vele kleine sensoren worden aangebracht. Kijk goed naar foto's.
Tekeningen van en beschikbaar gesteld door IPMS Nederland lid Wilko Jonker (used with permission):
en meer... (klik op plaatje voor vergroting)...
Opmerking: de tekening van de grijze CH-47F toont niet helemaal juist de grotere uitlaatpijpen die ook ietwat meer naar buiten staan.
De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)