Cat 3. LSK/ KLu Koninklijke Luchtmacht (na 1945)
DC-3 bij NGAT : NL-201 , NL-202 ; C-47A bij NGAT: NL-204 , NL-205 , NL-206, NL-207 , NL-208, NL-209, NL-210; (NGAT NL-203 was een DC-2)
C-47: 17 stuks, van 1948-1962 bij KLu ; kenmerken X1-X17 ;
C-47A, 2 stuks, kenmerken X18 en X19 van 1962-1964;
Na de Tweede Wereldoorlog werden een aantal voormalige "No.1314 Dutch communications Flight" toestellen gebruikt door het in oktober 1945 opgerichte Netherlands Government Air Transport (NGAT). De NGAT operatie werd uitgevoerd vanaf december 1945 door de KLM. Veel van deze kisten gingen later naar de civiele KLM.
In september 1948 kreeg de luchtmacht de beschikking over een KLM Dakota PH-TCK in bruikleen welke intern als X-1 werd geduid. De KLM Dakota PH-TBV met code X-2 werd verhuurd vanaf februari 1949 maar had een zilverkleurig schema. Daarna kwam eind 1950 de PH-TAY met ook weer interne duiding X-1 welke vloog tot oktober 1951. In november kwam de PH-TBX welke ook aangeduid werd als X-2 en vloog tot eind 1949. [ref Luchtvaartkennis 2023-1 en niet verwarren met de latere KLu X-1 en X-2].
Voor de LSK (dat werd de latere KLu maart 1953) werden meerdere Dakota's later aangeschaft en gebruikt na de oorlog bij o.a. KLU no.334 squadron. (Prins Bernhard gebruikte de PH-PBA als "regerings "Dakota in de jaren vijftig met veelal Sonderman als vlieger).
Een aantal kisten werden ook in 1961 overgebracht naar de Oost (Indonesië was al onafhankelijk geworden) en gestationeerd op het nog Nederlandse Papua Nieuw Guinea. Vanaf de basis Mokmer op eiland Biak vlogen drie C-47B toestellen bij het daar opgezette KLu no.336 squadron. Er werd ook samengewerkt met de MLD. De omstandigheden waren moeilijk met diverse vijandelijkheden. Vele transporttaken werden uitgevoerd, o.a. van krijgsgevangenen. In 1962 werd de oorlogssituatie in Indonesië ernstig en uiteindelijk werd in augustus 1962 "door de VN afgedwongen" akkoord in New York getekend. Overdracht gaat via UNTEA op 1 oktober 1962. De lokale C-47 in de Oost kisten werden verkocht aan een bedrijf in de Filipijnen.
Omdat er een flink aantal vliegtuigen onder het Amerikaanse MDAP werden geleverd (en dus Amerikaans eigendom waren) gingen er vele toestellen ook weer terug naar Amerika in 1961 en 1962.
de X-8 "VIP" Dakota in aluminium verf met wit dak en rood-oranje vlakken om romp en vleugeltips.
Foto: Defensie voorlichtings-Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)
Weer de VIP kist. Foto uit collectie Afd.LuchtvaartKennis (used with permission)
Foto: dhr. F.Goth via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)
Foto uit collectie Afd.LuchtvaartKennis (used with permission)
Foto dhr. Pieters via Afd.LuchtvaartKennis (used with permission)
Foto uit collectie Afd.LuchtvaartKennis (used with permission)
Foto dhr. F. Goth via Afd.LuchtvaartKennis (used with permission)
Dropping tijdens politionele actie in Indië, onderzijden met roundels goed te zien.. Foto: dhr. Noske via Nationaal Archief (used with permission)
C-47 in KLu schema als ZU-5 bij het oude MLM in Soesterberg. Dit is niet een originele KLu kist, maar ex K-688 /20118. Foto: Collectie M.de Vreeze (used with permission)
Registratiegegevens Netherlands Government Air Transport (NGAT) ;
|
||||||||
Registratie
|
-
|
-
|
fisc.yr
|
Constructienr.
|
Datum in dienst
|
Datum uit dienst
|
Type
|
Opmerkingen
|
NL-201
|
|
|
|
2022
|
|
|
DC-3
|
later naar KLM als PH-TBE
|
NL-202
|
|
|
|
1980
|
|
|
DC-3
|
later naar KLM als PH-TBD
|
NL-204
|
|
|
|
12173
|
|
|
C-47A
|
later naar KLM als PH-TAZ
|
NL-205
|
|
|
ex. USAAF 43-16131
|
20597
|
16-06-1945
|
16-01-1946
|
C-47A
|
ex USAAF; ongeval Katwijk 16-1-1946
|
NL-206
|
|
|
|
12767
|
|
|
C-47A
|
later naar KLM als PH-TBY
|
NL-207
|
|
|
|
19785
|
|
|
C-47A
|
later naar KLM als PH-TBZ
|
NL-208
|
|
|
|
12953
|
|
|
C-47A
|
later naar KLM als PH-TCA
|
NL-209
|
|
|
|
19515
|
|
|
C-47A
|
later naar KLM als PH-TCB
|
NL-210
|
|
|
|
12734
|
|
|
C-47A
|
later naar KLM als PH-TCC
|
Registratiegegevens LSK / KLu: (kijk voor schema aanduidingen op de modelbouw pagina) | ||||||||
Registratie | Tweede Registratie | Engelse Registratie | US-Fisc. Year-nr. | Constructienr. | Datum in dienst | Datum uit dienst | Type | Opmerkingen |
X-1 (1) | 42-100553 | 20597 | 16-05-1945 | 16-01-1946 | Er is een hoop mysterie rond de "X-1" , was NL-205 ? Afgeschreven na ongeluk bij Katwijk; Romp naar Schiphol | |||
X-1 (2) | 43-15329 | 29-02-1952 | 06-02-1953 | Douglas C-47A Dakota | schema (8); Afgeschreven na ongeluk. gesloopt 1958? Naar Deelen | |||
X-10 | ZU-10 | KN233 | 43-49453 | 26714/15269 | 18-09-1953 | 07-11-1962 | Douglas C-47B-15-DK Dakota | als ZU-10 in schema (2) en uniek schema (4); als X-10 in schema (5); korte motor inlaten; Naar Filippijnen |
X-11 | ZU-11 | KN312 | 44-76281 | 32613/15865 | 24-02-1952 | juli -1962 | Douglas C-47B-25-DK Dakota | Enige tijd gebruikt geweest bij MLD als 078 in schema (2); als ZU-11 in schema (2); lange inlaten en aluminium kleurige spinners; Vermist 28-6-1962. Pas gevonden in 1969 door missionaris in Carstensgebergte (Nieuw Guinea). Restanten van de kist in museum Deelen. |
X-12 | ZU-12 | KN605 | 44-76916 | 33248/16500 | 08-07-1953 | 09-02-1961 | Douglas C-47B-35-DK Dakota | als ZU-12 en X-12 ook schema (2); Retour MDAP naar USA. |
X-13 | ZU-13 | KN629 | 44-76953 | 33285/16537 | 05-06-1953 | 02-01-1961 | Douglas C-47B-35-DK Dakota | als ZU-13 in schema (2); lange motorinlaten; heeft enige tijd bij MLD gevlogen als 079 in schema (2) en is daar afgeschreven op 2/1/1961 ongeval Biak |
X-14 | ZU-14 | KN632 | 44-76957 | 23259/16541 | 07-01-1953 | 09-02-1961 | Douglas C-47B-35-DK Dakota | als ZU-14 in schema (2); Retour MDAP naar USA |
X-15 | ZU-15 | KJ824 | 43-48347 | 25608/14163 | 08-01-1954 | 09-02-1961 | Douglas C-47B-1-DK Dakota | als ZU-15 / 15-ZU in schema (2); lange motorinlaten; Retour MDAP naar USA. |
X-16 | ZU-16 | KJ932 | 43-48843 | 26104/16459 | 11-08-1952 | 08-03-1961 | Douglas C-47B-5-DK Dakota; | als ZU-16 / 16-ZU in schema (2); lange motorinlaten; Retour MDAP naar USA (later Chili) |
X-17 | ZU-17 | KN696 | 44-77079 | 33411/16663 | 04-05-1954 | 24-01-1961 | Douglas C-47B-35-DK Dakota | als ZU-17 / 17-ZU in schema (2); lange motorinlaten; Retour MDAP naar USA |
X-18 | ZU-18 | RAAF A65-22 | 42-92127 of 92197 / 92106 | 11971 | 24-07-1962 | 07-11-1962 | Douglas C-47A-1-DK Dakota | ex RAAF; als X-18 in schema (5) bij 336 squadron; geen linker vrachtdeur maar gewone deur en 7 ramen, verder geen astrodome; Verkocht als XW-PFW van Continental Airlines. |
X-19 | ZU-19 | RAAF A65-57 | 43-48106 | 25367/13922 | 25-09-1962 | 07-11-1962 | Douglas C-47A-30-DK Dakota | bij 336 squadron; geen linker vrachtdeur maar gewone deur en 7 ramen, verder geen astrodome; Was VH-SBH van Trans Australian Airlines. Verkocht als VH-EDD van Qantas. |
X-2 (2) | ZU-2 | 43-16413 | 20879 | 29-08-1952 | 09-11-1962 | Douglas C-47B-1-DL Dakota | Was K-5/OT-CWC (Belg. Luchtmacht). ZU-2 schema (2); X-2 in schema (7); buiten dienst gesteld en verkocht naar Filippijnen. | |
X-2 (1) | 43-15329 | 19795 | sept 1948 | 14-11-1946 | Douglas C-47A-80-DL Dakota | Was PH-TBV. Dit toestel is gedurende 1949 gehuurd door de LSK van de KLM. Het vloog in LSK-beschildering, waarbij de civiele registratie PH-TBV op de staart gehandhaafd bleef (schema 11?). Crash 14 november 1946 op Schiphol; (een andere kist kreeg later dezelfde code X-2; zie hierboven) | ||
X-3 | ZU-3 | KN325 | 43-76300 | 32632/15884 | 29-08-1952 | 31-03-1962 | Douglas C-47B-25-DK Dakota | Was K-26/OT-CWL (Belg. Luchtmacht). in schema (2) en later schema (5); Afgeschreven na ongeluk bij Sorong, Nieuw Guinea. |
X-4 | ZU-4 | KN215 | 43-49735 | 26996/15551 | 29-08-1952 | 07-11-1962 | Douglas C-47B-20-DK Dakota | Was K-27/OT-CWM (Belg. Luchtmacht). Heeft bij MLD gevlogen als 018 in schema (5); X-4 in schema (5); Verkocht als PI-C643 |
X-5 | ZU-5 | KN636 | 44-76991 | 33323/16575 | 29-08-1952 | 07-11-1962 | Douglas C-47B-35-DK Dakota | Was K-32/OT-CNS (Belg. Luchtmacht.) ZU-5 in schema (2); Heeft bij MLD gevlogen als 019 in schema (5); als X-5 in schema (7) met korte inlaten op de motoren; Verkocht als XV-NIK van Air Vietnam. (zie opmerking) |
X-6 | ZU-6 | KN342 | 44-76325 | 32657/15909 | 10-03-1953 | 12-09-1960 | Douglas C-47B-25-DK Dakota | Retour MDAP naar USA |
X-7 | ZU-7 | KN608 | 44-76920 | 33252/16504 | 01-04-1953 | 20-10-1960 | Douglas C-47B-35-DK Dakota | als ZU-7 resp 7-ZU in schema (2) met Korea titel "ROYAL NETHERLANDS AIR FORCE" in geel; korte motor inlaten; later Retour MDAP naar USA. |
X-8 | ZU-8 | KN699 | 44-77083 | 33415/16667 | 06-08-1953 | 09-03-1961 | Douglas C-47B-35-DK Dakota | als ZU-8 ingezet voor VIP in schema (1); later in schema (2) en (3) en als X-8 in schema (3); korte motor inlaten; later Retour MDAP naar USA. |
X-9 | ZU-9 | KN661 | 44-77030 | 33362/16614 | 05-06-1953 | 18-10-1961 | Douglas C-47B-35-DK Dakota | ZU-9 resp 9-ZU in schema (1); als ZU-9 in schema (2); werd 1955 van VIP interieur voorzien als X-9 in schema (3); korte motor inlaten met zwarte spinners; later Retour MDAP naar USA. |
Bronnen o.a. [B17] Vlucht.tijd , [B32] KLu.reg , [B18] KLu.Vliegt., [B5] Luchtv.kennis 1985-6
Opmerking: de C-47A museumkist in het voormalige MLM Soesterberg "X-5" vloog nooit bij de KLu, maar ex K-688 /20118 en na te zijn aangekocht in KLu kleuren geschilderd
De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)