Cat 5. ML-KNIL
56 stuks DT-937 t/m DT-992
(In Nederlands Indië werden van de civiele KLM Indische Luchtvaartmaatschappij [KNILM, die juli 1928 was opgericht] twee DC-3-194B toestellen en van de KLM 3 DC-3's nog in begin 1942 gebruikt. Vanwege de Japanse aanval op Nederlands Indië begin 1942 weken eerder in februari 1942 twee kisten, de PK-ALT en PK-ALW, uit naar Australië. Ze werden door de Geallieerden ingezet voor diverse taken en gingen over naar de USAAF / Allied Directorate of Air Transport ADAT). (andere civiele DC-3's werden al eerder neergeschoten en ook diverse kisten nabij Broome, zie tabel).
Veel indisch militair personeel was vanwege de Japanse aanval uitgeweken naar Australië. Tussen november 1943 en februari 1944 werden een viertal nieuwe kisten afgeleverd direct in Australie (regi's DT-937 t/m DT-940) voor gebruik op routes in Australië. Later kwamen daar nog eens vier C-47A's (DT-941 t/m 944) en zes C-47B's toestellen (DT-945 t/m 950) bij. Ze werden gebruikt door het in Australië met de RAAF opgezette Netherlands East Indies (NEI) no. 1 NEI squadron te Melbourne en no.2 NEI squadron te Brisbane; later werd dit het no.1 NEI Transport Squadron en nog later na de capitulatie van Japan in augustus 1945 het no.19 NEI squadron onder de RAAF.
Na VJ-day, het einde van de oorlog augustus 1945, was voor heropbouw van de ML-KNIL in Indië additionele capaciteit nodig. Het was mogelijk 10 C-47 (ex USAAF) toestellen over te nemen (regi's DT-951 t/m DT-960) met 7 kisten in onderdelen. De toestellen werden gevlogen door no.19 squadron "Vliegtuig Transport Groep" op het militaire veld Tjililitan bij Batavia en later vanuit Kemajoran, het civiele veld van Batavia. Er was meer capaciteit nodig en dus volgden vanaf begin 1946 nog eens diverse kisten.
De meeste toestellen kwamen in gebruik bij het NIGAT ("Netherlands Indies Government Air Transport") met een extra kist, de DT-992, als VIP kist. De taken werden gescheiden: reguliere lijndiensten door no.19 en overig transport door no.20 squadron. Het no.19 squadron werd in april 1948 opgeheven en vervolgens gingen vele toestellen over het KLM bedrijf. Het no.20 squadron bleef doorvliegen voor militaire taken, o.a. vanaf Tjililitan.
Bij de onafhankelijkheid van Indonesië werden in 1950 zo'n 22 vliegtuigen vreedzaam overgedragen aan de Indonesische TNI AURI.
Zie voor het gebruik in de Papua Nieuw Guinea periode: gebruik bij de KLu in Indie/ Nieuw Guinea....
Oud artikel uit de Aviation Week van december 1945. Het gaat over de aankoop van tweede hands kisten voor de ML-KNIL / NGAT. (Collectie M. de Vreeze / used with permission)
| Registratie | Tweede regi. | Constructienr. | Datum in dienst | Datum uit dienst | Opmerkingen |
| PH-ALT | PK-ALT | 11-1941 | april 1937 | maart 1942 | DC-3-194B naar KLM april 1937 als "Torenvalk" PH-ALT; was september 1939 onderweg naar Indië; aldaar voorzien van vlaggen; juni 1940 ondergebracht bij Indische KNILM, ook voorzien van rood-wit-blauw banen boven de ramen; na uitbreken oorlog in het Verre Oosten eind 1941 voorzien van camouflageschema; ook militair gebruikt na evacuatie naar Australië; maart 1942 verkocht voor luttel bedrag naar USAAF/ ADAT, werd 44-83228, Call sign VH-CXD; maart 1945 naar RAAF 33 squadron; afgeschreven Higgins Field QLD 05-05-1945 |
| PH-ALW | PK-ALW | 11-1944 | april 1937 | maart 1942 | DC-3-194B naar KLM als "Wielewaal" PH-ALW; vloog ook de Batavia KLM route; juni 1940 overgebracht naar Indische KNILM, ook voorzien van rood-wit-blauw banen boven de ramen; ; werd eind 1941 voorzien van camouflageschema; ook militair gebruikt na evacuatie naar Australië; maart 1942 verkocht voor luttel bedrag naar USAAF/ ADAT, werd 44-83229, Call sign VH-CXL; mei 1946 naar Australian National Airways VH-ANR; verhuurd 1958 aan Butler Air Transport, en 1959 naar NSW Airlines tot mid 1972; in opslag, 1994 naar museum Queensland te Caloundra. |
| PH-ALO | PK-ALO | -1937 | 03-03-1942 | DC-3-194B KNILM "Oehoe" ; ook voorzien van rood-wit-blauw banen boven de ramen; werd eind 1941 voorzien van camouflageschema; 3 maart 1942 voor de Australische kust bij Broome door Japanse vliegtuigen beschoten, moest een noodlanding maken en verbrand achtergelaten. | |
| ---- | ---- | ||||
| PH-AFV | PK-AFV | -1965 | 03-03-1942 | DC-3-194B naar KLM als "Pelikaan"; overgebracht juni 1940 naar KNILM; werd eind 1941 voorzien van camouflageschema; niet militair gebruikt; werd neergeschoten 3 maart 1942 bij Carnot Bay Australië (60 mijl ten zuiden van Broome) en noodlanding gemaakt; gevlogen door Smirnoff; had passagiers maar ook diamanten aan boord; bruikbare onderdelen van de kist afgehaald, restant tot jaren zeventig nabij strand. | |
| PK-AFW | -1982 | 24-01-1942 | DC-3-194B KNILM; werd eind 1941 voorzien van camouflageschema; niet militair gebruikt en werd neergeschoten 24 januari 1942 bij Samarinda, Borneo | ||
| PK-ALN | -1936 | 29-12-1941 | DC-3-194B KNILM; werd eind 1941 voorzien van camouflageschema; niet militair gebruikt en werd neergeschoten bij Medan |
| Registratiegegevens ML-KNIL: | |||||||
| Registratie | Tweede Registratie (dec.1947) | US-Fisc. Year-nr. | Constructie-nummer | Datum in dienst | Datum uit dienst | Type | Opmerkingen (c/s = call sign) |
| DT-937 | T-437 | 42-92256 | 12036 | 22-12-1943 | 03-05-1950 | Douglas C-47A-1-DK Dakota | aangekomen te Brisbane December 1943; call sign c/s VHRDG. later PK-RDG. |
| DT-938 | T-438 | 42-92198 | 11972 | 12-11-1943 | 03-05-1950 | Douglas C-47A-1-DK Dakota | aangekomen te Jackson November 1943; c/s VHRDH. later PK-RDH ; later naar AURI |
| DT-939 | T-439 | 42-92474 | 12279 | 17-02-1944 | 03-05-1950 | Douglas C-47A-5-DK Dakota. | aangekomen te Jackson Feb 1944; c/s VHRDI; later PK-RDI; naar AURI |
| DT-940 | T-440 | 42-92311 | 12097 | 09-02-1944 | 1949 ?? | Douglas C-47A-1-DK Dakota. | aangekomen te Jackson Dec 1943; c/s VHRDJ. later PK-RDJ; crash landing Tjililitan 1949 of later naar AURI en 17-05-1962 neergeschoten ?? |
| DT-941 | 42-93015 | 12880 | 15-04-1944 | 6-9-1944 | Douglas C-47A-20-DK Dakota | ook gebruikt vanaf begin 1944 als ambulance vliegtuig; c/s VHRDK. Verongelukt te Mossman bij Cairns, Australie en afgeschreven. | |
| DT-942 | 42-108903 | 12878 | 17-04-1944 | 03-05-1950 | Douglas C-47A-20-DK Dakota | aangekomen waarschijnlijk april 1944 Brisbane; ook gebruikt vanaf begin 1944 als ambulance vliegtuig; c/s VHRDL. later PK-RDL | |
| DT-943 | T-443 | 42-93433 | 13344 | 14-06-1944 | 03-05-1950 | Douglas C-47A-25-DK Dakota | aangekomen te juni 1944 in Australië ; c/s VHRDM; later PK-RDM; PK-NDF, PK-VTO; naar AURI; *** zie opmerking NMM kist |
| DT-944 | T-444 | 42-93434 | 13345 | 20-06-1944 | 03-05-1950 | Douglas C-47A-25-DK Dakota | aangekomen juni 1944 Australië ; c/s VHRDN; later PK-RDN ??; later naar AURI Indonesië |
| DT-945 | 44-76359 | 15943/3269 | 26-02-1945 | 03-05-1950 | Douglas C-47B-25-DK Dakota. | c/s VHRDY; later PK-RDY; naar AURI ? | |
| DT-946 | T-446 | 44-76360 | 15944/3269 | 06-03-1945 | ? | Douglas C-47B-25-DK Dakota. | c/s VHRDZ. later PK-RDZ. |
| DT-947 | 44-78796 | 33128 | 15-05-1945 | 10-2-1948 | Douglas C-47B-25-DK Dakota | c/s VHREA; later PK-REA; Verongelukt in 1948 bij Padalarang en afgeschreven?? of naar AURI | |
| DT-948 | -- | 44-7876798 | 33130 | 15-05-1945 | 01-01-1946 | Douglas C-47B-25-DK Dakota | c/s VHREB; Gesloopt in 1946 voor onderdelen ? / crash 1946 at Kemajoran? |
| DT-949 | T-449 | 44-77143 | 16727/3347 | 07-07-1945 | 03-05-1950 | Douglas C-47B-35-DK Dakota. | c/s VHREC. later PK-REC; naar AURI ? |
| DT-950 | T-450 | 44-77145 | 16729/3347 | 07-07-1945 | 03-05-1950 | Douglas C-47B-35-K Dakota | c/s VHRED. later PK-RED?? |
| -- | -- | na de oorlog.... | |||||
| DT-951 | T-951 ? | 42-23419 | 9281 | 31-12-1945 | 01-01-1949 | Douglas C-47A-20-DL Dakota | c/s VHREE. Naar KLM als PK-REE, retour ML-KNIL; PK-GDA tot jan 1958?, PK-NDK, PK-VTN ? |
| DT-952 | T-452 | 42-93310 | 13207 | 31-12-1945 | 03-05-1950 | Douglas C-47A-25-DK Dakota | c/s VHREF. later PK-REF, later PK-VDO; naar AURI ? |
| DT-953 | T-453 | 41-18671 | 6032 | 03-05-1950 | Douglas C-47-DL Dakota | c/s VHREG. later PK-REG; naar AURI ? | |
| DT-954 | T-454 | 41-38740 | 6199 | 31-12-1945 | 13-08-1947 | Douglas C-47-DL Dakota | c/s VHREH. Naar KLM als PK-REH |
| DT-955 | 03-05-1950 | Douglas C-47 Dakota | c/s VHREJ. | ||||
| DT-956 | -- | 01-01-1946 | Douglas C-47 Dakota | ex RAAF. c/s VHREJ. Medio 1946 gesloopt voor onderdelen | |||
| DT-957 | 03-05-1950 | Douglas C-47 Dakota | Vaak wordt 20669 genoemd als constructienummer, dit is echter het USAAF-contractnummer. c/s VHREK. Naar KLM als PK-REK maart 1950 |
||||
| DT-958 | -- | 43-49871 | 15687/2713 | 1946 | Douglas C-47B-20-DK Dakota. | c/s VHRDY. Vloog bij no.20 squadron; Gesloopt medio 1946 voor onderdelen. | |
| DT-959 | T-459 | 42-23689 | 9550 of 9551 ? | 03-05-1950 | Douglas C-47A-30-DL Dakota | c/s VHREM; Naar KLM PK-REM | |
| DT-960 | -- | 1947 ? | Douglas C-47 Dakota | c/s VHREN ; gebruikt reservedelen | |||
| DT-961 | -- | 1947 ? | Douglas C-47 Dakota | c/s VHREO; revisie eerst bij Canadair voor aflevering; gebruikt reservedelen | |||
| DT-962 | T- ?? | 42-93571 | 13497 | 31-12-1945 | 03-05-1950 | Douglas C-47 Dakota | c/s VHREP ; revisie eerst bij Canadair voor aflevering? Naar KLM werd PK-REP; Jan 1948 retour ML-KNIL no.20 squadron; museum Pusot bij Djakarta ? |
| DT-963 | T-463 | 42-92796 | 12636 | 31-12-1945 | 03-05-1950 | Douglas C-47A-15-DK Dakota | c/s VHREQ; revisie eerst bij Canadair voor aflevering; later PK-REQ |
| DT-964 | T-464 | 43-48235 | 14051 of 25496 ?? | 01-06-1945 | 03-05-1950 | Douglas C-47A-30-DK Dakota | c/s VHRER; revisie eerst bij Canadair voor aflevering; Jan 1948 ML-KNIL no.20 squadron; later museum Kapala te Pasat ? |
| DT-965 | -- | 26-02-1947 | Douglas C-47 Dakota | c/s VHRES; revisie eerst bij Canadair voor aflevering; crash in zee Stradbroke island in Queensland | |||
| DT-966 | -- | Douglas C-47 Dakota | c/s VHRET; revisie eerst bij Canadair voor aflevering; Afgeschreven |
||||
| DT-967 | T-467 | 42-93670 | 13607 | 31-12-1945 | 03-05-1950 | DouglasC-47A-25-DK Dakota | c/s VHREU; revisie eerst bij Canadair voor aflevering; Naar KLM PK-REU , later weer retour ML-KNIL; PK-VDN; naar AURI ? |
| DT-968 | -- | ? | 29-04-1950 | Douglas C-47 Dakota | c/s VHREV; revisie eerst bij Canadair voor aflevering ?? | ||
| DT-969 | -- | ? | 29-04-1950 | Douglas C-47 Dakota | revisie eerst bij Canadair voor aflevering ?? | ||
| DT-970 | T-470 / T-970 ? | 43-15941 | 20407 | 29-10-1945 | - | Douglas C-47A-90-DL Dakota | c/s VHREX; revisie eerst begin 1946 bij Canadair voor aflevering; later naar KLM PK-REX mei 1948 ? ; naar AURI /ALRI ; (veel later 14-02-1977 crash Sumbawa) |
| DT-971 | 43-15575 | 20041 | 19-09-1945 | 01-04-1948 | Douglas C-47A-85-DL Dakota | c/s VHREY revisie eerst begin 1946 bij Canadair voor aflevering; naar KLM PK-REY; Garuda PK-GDC; restanten Armadale (Aus.) | |
| DT-972 | -- | ? | 12-03-1947 | Douglas C-47 Dakota | revisie eerst begin 1946 bij Canadair voor aflevering; Afgeschreven door crash tegen de vulkaan Boerangrang, Java. | ||
| DT-973 | T-973 | 43-15224 | 19690 | 05-11-1945 | 01-04-1948 ? | Douglas C-47A-80 DL Dakota | c/s VHRCO; revisie eerst begin 1946 bij Canadair voor aflevering; PK-RCO, eind 1948 retour ML-KNIL; PK-GDD, PK-WWH |
| DT-974 | T-974 | 43-15253 | 19719 | 25-09-1945 | 1948 ? | Douglas C-47A-80-DL Dakota | c/s VHRCP; revisie eerst begin 1946 bij Canadair voor aflevering; PK-RCP, eind 1948 retour ML-KNIL ; PK-GDE bij Garuda, PK-GDU |
| DT-975 | 43-15157 | 19623 | 07-11-1945 | 1948 ? | Douglas C-47A-80-DL Dakota | c/s VHRCQ; revisie eerst begin 1946 bij Canadair voor aflevering; PK-RCQ, PK-GDF bij Garuda, PK-OAZ |
|
| DT-976 | T-976 | 43-15145 | 19611 | 08-11-1945 | 1948 ? | Douglas C-47A-80-DL Dakota | c/s VHRCR; revisie eerst bij Canadair voor aflevering; PK-RCR, ein 1948 ML-KNIL; PK-GDG bij Garuda |
| DT-977 | T-977 | 42-93698 | 13639 | 22-09-1945 | 1948 ? | Douglas C-47A-25-DK Dakota |
c/s VHRCT; revisie eerst bij Canadair voor aflevering; PK-RCT, ook ML-KNIL; PK-GDH bij Garuda
|
| DT-978 | 43-15206 | 19672 | 25-09-1945 | 1948 ? | Douglas C-47A-80-DL Dakota | c/s VHRCU; revisie eerst bij Canadair voor aflevering; PK-RCU, ein 1948 ML-KNIL; PK-GDI bij Garuda; 26-01-1961 crash Mt.Burangrang. |
|
| DT-979 | 43-15378 | 19844 | 26-09-1945 | 1948 ? | Douglas C-47A-80-DL Dakota | c/s VHRCV; revisie eerst bij Canadair voor aflevering; PK-RCV,eind 1948 ML-KNIL; PK-GDK bij Garuda, PK-ZDI |
|
| DT-980 | 42-93063 | 12933 | 05-11-1945 | 1948 ? | Douglas C-47A-20-DK Dakota | c/s VHRCW; revisie eerst bij Canadair voor aflevering; PK-RCW, PK-GDL bij Garuda |
|
| DT-981 | 42-93781 | 13731 | 28-09-1945 | 1948 ? | Douglas C-47A-25-DK Dakota |
c/s VHRCY; revisie eerst bij Canadair voor aflevering; PK-RCY, PK-GDM bij Garuda ; later 1962 brand Kemajoran.
|
|
| DT-982 | NI-471 | 42-100542 | 19005 | 22-10-1945 | 01-04-1948 | Douglas C-47A-65-DL Dakota | c/s VHRCZ; ombouw bij Canadair voor aflevering; later PK-RCZ, PK-DBA ; crash Surabaja 17-11-1950. |
| DT-983 | NI-472 | 42-93680 | 13619 | 26-10-1945 | 01-04-1948 | Douglas C-47A-25-DK Dakota |
c/s VHRCA; ombouw bij Canadair voor aflevering; PK-RCA, PK-DPB, PK-GDS bij Garuda, PK-NDM
|
| DT-984 | NI-473 | 42-100816 | 19279 | 05-11-1945 | 01-04-1948 | Douglas C-47A-70-DL Dakota | c/s VHRCB; ombouw bij Canadair voor aflevering; PK-DPD, PK-DBC. Crash november 1954 bij Djambi. |
| DT-985 | T-474, NI-474 | 42-92870 | 12719 | 31-10-1945 | 01-04-1948 | Douglas C-47A-15-DK Dakota | c/s VHRCC; ombouw bij Canadair voor aflevering; PK-DPD, PK-GDT bij Garuda; Museum Pusat te Djogyakarta / Yogyakarta ? |
| DT-986 | NI-475 | 42-93540 | 13463 | 31-10-1945 | 01-04-1948 | Douglas C-47A-25-DK Dakota | c/s VHRCD; ombouw bij Canadair voor aflevering; PK-RCD, PK-DPF, PK-GDU bij Garuda; crash met PK-GDE jan 1966; |
| DT-987 | NI-476 | 42-93605 | 13535 | 30-10-1945 | 01-01-1948 | Douglas C-47A-25-DK Dakota | c/s VHRCE; ombouw bij Canadair voor aflevering; PK-DPG, PK-GDV bij Garuda; crash Talang Suak december 1959 |
| DT-988 | NI-477 | 43-15192 | 19658 | 27-11-1945 | 01-04-1948 | Douglas C-47A-80-DL Dakota | c/s VHRCF; ombouw bij Canadair voor aflevering; PK-DPW ? , PK-DBG, PK-GDW bij Garuda, PK-NDL. |
| DT-989 | NI-478 | 42-93813 | 13766 | 18-11-1945 | 01-04-1948 | Douglas C-47A-25-DK Dakota | c/s VHRCG; ombouw bij Canadair voor aflevering; PK-DBH, PK-GDX bij Garuda, PK-NDJ. |
| DT-990 | NI-479 | 42-93170 | 13052 | 26-10-1945 | 01-04-1948 | Douglas C-47A-20-DK Dakota | c/n VHRCH; ombouw bij Canadair voor aflevering; PK-RCH, PK-DPI, PK-GDY bij Garuda; crash Surabaya Masalembo 05-02-1961 |
| DT-991 | NI-480 | 42-92686 | 12514 | 01-10-1945 | 01-04-1948 | Douglas C-47A-10-DK Dakota | c/s VHRCI; ombouw bij Canadair voor aflevering; PK-RCI, PK-DPJ, PK-GDZ bij Garuda; later crash boven Java 29-12-1961. |
| DT-992 | T-445 , NI-470 | 42954 | - | 01-02-1946 | 01-04-1948 |
Douglas DC-3D / C-117 Dakota
|
c/s VHRCJ ; PK-DPA ?
Aankoop bij Douglas als DC-3D; crash Ipoh Malakka 09-05-1952
|
Bronnen o.a. [B17] Vlucht.tijd , [B5] Luchtv.kennis 1999-3 en 1999-6, [W12] Heyman art.NEI/KNILM
** Opmerking: de "T-443" zoals getoond in het NMM in Soesterberg is niet origineel maar een ex-USAF C-47A c/n 20118; het is helaas ook nog onjuist beschilderd voor een ML-KNIL toestel.
*** De voormalige KNILM PK-ALW die naar Australië evacueerde in februari 1942 en naar de USAAF/ ADAT ging werd ook gebruikt door generaal McArthur. Het toestel ging april 1944 over naar de Australian National Airways als VH-ANR. Het schijnt nu nog te staan in het Queensland Air Museum te Caloudra.
De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)