Cat. 5 ML-KNIL
26 stuks, kenmerken LT9-06 t/m LT9-25 en LT9-31 t/m 36 .
In Indië was er grote vraag naar transport capaciteit eind jaren dertig. Pas in de loop van 1940 nam dit zijn beslag en er was wederom een groot tekort aan motoren bij de vliegtuigfabrikanten. Nederland werd bezet mei 1940 en kon pas een definitieve order worden gemaakt door de Netherlands Purchasing Commission oktober 1940 voor L-18's. Maar dan nog zonder motoren, deze zouden nog gezocht worden. De eerste aflevering vanuit Amerika was pas in mei 1941 naar Indië en uiteindelijk kwamen er 20 stuks in Indië aan. Ter plaatse moesten veelal nog reserve motoren die ter plaatse waren worden ingebouwd.
De toestellen werden in Indië intensief gebruikt voor allerhande transporttaken met ook diverse KNILM vliegers. November 1941 waren er zo'n 19 operationeel bij de Transport Afdeling. Ook werden veel evacuatievluchten uitgevoerd naar Brits Indië en Australië.
Bij de Japanse aanval gingen er 9 verloren maar slaagden 11 toestellen maart 1942 te ontsnappen naar Australië. Deze werden bij de USAAF ingedeeld (en "verkocht") en de kisten vlogen vanaf april 1942 vanaf Archerfield.
De oorlog was in volle gang en daarom was eind december 1941 er een extra order geplaatst voor 8 L-18 Lodestars, mil type aanduiding C-60, maar deze order werd pas later uitgevoerd. Aflevering volgde op Jackson in de USA. Van deze order gingen twee kisten via Miami naar het civiele West-Indisch vliegbedrijf van de KLM op Curaçao. De 6 andere toestellen werden van mid tot eind 1943 overgevlogen naar Australië en gingen vliegen bij de aldaar opgezette Netherlands East Indies (NEI) no.18 squadron en no.1 NEI transport squadron.
Na het einde van de Tweede Wereldoorlog gingen diverse Lodestars vanuit Australië naar Nederlands Indië maar ze waren ondertussen tijdens de oorlog flink opgevlogen. Na de nodige reparaties waren ze beperkt inzetbaar o.a. bij de vliegscholen tot circa 1947.
Kist met driehoeken. Foto: Collectie Joop Gelauf (used with permission)
Foto: Collectie Meijeringh (used with permission)
Toestel met Nederlandse vlaggen. Foto: Ministerie van Defensie (used with permission)
Oude foto uit de Aviation Week uit september 1941 nog bij Lockheed in Burbank; voorzien van de driehoek (Collectie M. de Vreeze / used with permission)
Een van de twee Lodestars L-18-40 (PJ-AKB) die werden ingezet bij West Indisch bedrijf KLM Curaçao, dus civiel gebruikt. Opvallend is de vlag. (Collectie M. de Vreeze / used with permission)
| Registratiegegevens: | ||||||
| Registratie | Type | Constructie-nummer | Datum in Ned. dienst | Datum uit Ned. dienst | Opmerkingen | |
| LT9-06 | L-18-40 | * | ||||
| LT9-07 | L-18-40 | 18-2102 | 1941 | april 1942 |
vanuit Indië naar Australië ontsnapt en aldaar USAAF. call sign VHCAA USAAF april 1942 als 42-68347 en gevlogen door Quantas; later na de oorlog in USA N796G |
|
| LT9-08 | L-18-40 | 18-2103 | april 1942 | vanuit Indië naar Australië ontsnapt en aldaar USAAF. Call sign VHCAB april 1942 als 42-68348 en gevlogen door Quantas; afgevoerd 26-11-1943 Port Moresby; |
||
| LT9-09 | L-18-40 | 18-2104 | april 1942 | eind februari 1942 B-25 crews overgebracht naar Bangalore en daarna retour Java; vanuit Indië naar Australië ontsnapt en naar USAAF april 1942 als 42-68349, callsign VHCAC en beheerd door Guinea Airways; na de oorlog bij diverse luchtvaartbedrijven. 10-02-1947 afgeschreven te Palmerston in Nieuw Zeeland; ** zie ook opmerking | ||
| LT9-10 | L-18-40 | * | ||||
| LT9-11 | L-18-40 | 2106 | * | |||
| LT9-12 | L-18-40 | * | ||||
| LT9-13 | L-18-40 | 2108 | * | |||
| LT9-14 | L-18-40 | 18-2109 | april 1942 | vanuit Indië naar Australië ontsnapt en naar USAAF; call sign VHCAD; USAAF april 1942 als 42-68350; afgeschreven jan 1944 Tennant Creek |
||
| LT9-15 | L-18-40 | 18-2110 | maart 1942 | vanuit Indië naar Darwin ontsnapt; door ML-KNIL uit dienst gesteld maart 1942 aldaar. | ||
| LT9-16 | L-18-40 | 18-2120 | april 1942 | vanuit Indië naar Australië ontsnapt en naar USAAF; call sign VHCAE; USAAF april 1942 als 42-68351 en vloog bij Ansett; afgeschreven oktober 1944 Archerfield | ||
| LT9-17 | L-18-40 | 18-2121 | april 1942 | voorzien van extra brandstoftanks eind februari 1942 B-25 crews overgebracht naar Bangalore en daarna retour Java; vanuit Indië ontsnapt Australië, naar USAAF april 1942 als 42-68352, call sign VHCAF en vloog bij ANA; afgeschreven april 1944 Archerfield | ||
| LT9-18 | L-18-40 | 18-2122 | 03-03-1942 | afgeschreven door ML-KNIL, verloren bij aanval te Broome 3 maart 1942; | ||
| LT9-19 | L-18-40 | 18-2123 | april 1942 | vanuit Indië naar Australië ontsnapt en naar USAAF, call sign VHCAG april 1942 als 42-68353; vloog bij ANA?? ; afgeschreven augustus 1942 te Maple; | ||
| LT9-20 | L-18-40 | * | ||||
| LT9-21 | L-18-40 | 18-2125 | april 1942 |
vanuit Indië naar Australië ontsnapt en naar USAAF, call sign VHCAH april 1942 als 42-68354; afgeschreven 30 november 1942 Dobodura, Nieuw Guinea | ||
| LT9-22 | L-18-40 | 18-2126 | 15-02-1942 | afgeschreven door ML-KNIL Brisbane 15 februari 1942 (17 feb 1942 te Archerfield) | ||
| LT9-23 | L-18-40 | 18-2127 | april 1942 | vanuit Indië naar Australië ontsnapt en naar USAAF, call sign VHCAI april 1942 als 42-68355; afgeschreven augustus 1942 te Maple; | ||
| LT9-24 | L-18-40 | 18-2128 | april 1942 | vanuit Indië naar Australië ontsnapt en naar USAAF, call sign VHCAJ april 1942 als 42-68356; vloog bij ANA en afgevoerd februari 1943 te Garbutt; | ||
| LT9-25 | L-18-40 | 18-2129 | eind februari 1942 B-25 crews overgebracht naar Bangalore en daarna retour Java; vloog nog een tijd na evacuatie naar Australië met Nederlandse vlaggen; naar USAAF april 1942 als 42-68357; call sign VHCAK en gevlogen door Quantas. Afgevoerd mei 1944 te Bundaberg; | |||
| LT-??? | LT9-26 t/m 934 niet tijdig afgeleverd en dus naar USAAF met aanduiding als C-60 en US Navy R5O-5; | |||||
| LT9-31 | L-18-56 | 2507 | juli 1943 | USAAF 42-56034; let op andere nummering; via Jackson naar Australië; later USA N8000 |
||
| LT9-32 | L-18-56 | aug 1943 | via Jackson naar Australië; later USA N500R en in 1977 N520R |
|||
| LT9-33 | L-18-56 | okt 1943 | via Jackson naar Australië; later USA N88H |
|||
| LT9-34 | L-18-56 | okt 1943 | via Jackson naar Australië; later USA N46P |
|||
| LT9-35 | L-18-56 | november 1943 | via Jackson naar Australië | |||
| LT9-36 | L-18-56 | december 1943 | via Jackson naar Australië | |||
Bronnen o.a. [B1] MIP 1984-2, [B15] Luchtv.Indië,[B5] Luchtv.kennis 1978-4 en 1976-12 ; [.] Publicatie dhr. Heyman via www.adf-serials.com.au/research/nei.htm
Opmerkingen:
Er waren 2 stuks L-18-40 afgeleverd juli 1943 in Miami en die werden ingezet bij West-Indisch bedrijf KLM Curacao, dus civiel gebruikt (de PJ-AKA en PJ-AKB).
** In het Amerikaanse Pima museum bij Tucson staat een romp met beschildering en code "LT909"; dit is niet een originele Nederlandse kist. (zie de IPMS walkaround hier...)
* Wie heeft info over welke kisten in Indië verloren zijn gegaan c.q in Japanse handen gevallen? Graag, gebruik contactformulier.
De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)