Cat 5. KNIL (proefvliegafdeeling)
Pogingen om toestellen naar Nederlandsch-Indië vanuit Nederland te krijgen van DeBrouckere waren mislukt.
De Wright Martin "TA" was het eerste militaire vliegtuig van de mei 1914 opgerichtte Proefvliegafdeeling PVA-KNIL. "TA" stond voor Tractor Army.
De Eerste Wereldoorlog die uitbrak in juli 1914 betekende dat het neutrale Nederland zijn blik richtte op Amerika voor vliegtuigen. De proefafdeeling was in feite het eerste militaire vliegonderdeel in het toenmalig Nederlandsch-Indië. Men had nog geen vliegtuigen maar wel een formeel onderdeel opgericht 30 mei 1914 met zo'n 17 man. (De Proefvliegafdeeling werd de vliegafdeeling en later in 1921 hernoemd tot de "luchtvaartafdeeling" LA van het KNIL).
Na onderzoek van kapitein Visscher en luitenant Van Poorten volgt een bestelling in mei 1915 voor de eerste 2 "TA" toestellen met een Hall Scott motor van 125 pk. Uitgetest in juni 1915 in Los Angeles (USA) waarbij door Van Poorten zowaar een record werd gevestigd van hoogte en snelheid.
De "TA" kisten werden uitgerust met drijvers en arriveerden in Indië met het schip Shinyo Maru in de haven van Tandjong Priok nabij Batavia. Eerste vlucht was op 6 november 1915 door Van Poorten nabij de haven Tandjong Priok en dat was de eerste militaire vlucht in Indië!
Naast Van Poorten was er nog een andere vlieger Ockerse terwijl er twee vliegers in opleiding waren in Nederland. Ondertussen was men begonnen met de aanleg van een veld ten noorden van Bandoeng aan de overzijde van de Tangkoeban Prahoe. Dit werd het veld Kalidjati bij Pamanoekan en in feite de eerste landvliegbasis. Een "TA" kist werd aldaar begin februari 1916 voorzien van wielonderstel en uitgeprobeerd maar een vlucht op 14 februari 1916 eindigde in een fatale crash. De vlieger Ter Poorten raakte zwaar gewond maar de lt.generaal Michielsen die meevloog kwam om. Rond die tijd kwam de vlieger Hilgers ook in dienst.
Met de resterende TA kist met drijvers werd nauwelijks nog gevlogen.
Een typisch Indisch tafereeltje met een TA met drijvers aan de waterkant. Foto: Collectie H.G. Berfelo (used with permission)
| Registratiegegevens ML-KNIL: | |||||
| Registratie | Constructienummer | Datum in dienst | Datum uit dienst | Opmerkingen | |
| TA-1 | november 1915 | 14-02-1916 | al snel gecrashed te Kali Djati | ||
| TA-2 | november 1915 | stond tijd stil en revisie motor leidde tot explosie | |||
Bronnen o.a. [B15] Luchtv.Indie
De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)