Cat 3. KLu
voor inzet GPLV/Landmacht ondersteuning:
72 stuks (Regi A-..)
SAR uitvoering:
5 stuks (regi H-...)
Tussen juli 1964 en december 1966 werden er de eerste Alouette III helicopters vanuit Frankrijk toestellen geleverd, zo'n 50 stuks. Ze vervingen deels de Piper Super Club, Beaver, Hiller Raven en de eerdere Alouette II heli. De eerste Alouette III werd zomer 1964 operationeel en de meeste heli's gingen naar Deelen bij 298 en later ook 299 squadron bij de Groep Lichte Vliegtuigen (GPLV) ten behoeve van de Koninklijke Landmacht. Maar ook naar Soesterberg en Ypenburg en de Alouette werd ook gebruikt voor de helicoptervliegopleiding (HVO). Een tweede serie toestellen van 27 toestellen werden door N.V. Lichtwerk te Hoogeveen geassembleerd tussen oktober 1966 en juli 1967.
De Alouette III kan naast de vlieger nog zes passagiers vervoeren en eventueel twee brancards. Ook de KLu SAR vlucht gebruikte toestellen met aflevering van 5 toestellen voor de Search And Rescue (SAR) met opblaasbare drijvers en een lier (in 1967 vliegende vanaf Soesterberg). De Alouette II had een vlieger, een hoist operator en een redder. Maar de SAR Alouette III heeft aanvankelijk geen systeem dat de toestellen bij een noodlanding op het water laat drijven. Simpelweg omdat het niet bestaat. Daarom wordt op de H-67 wordt geëxperimenteerd met vaste drijvers. Nadelen van deze grote sigaren onder de helikopter zijn de enorme windgevoeligheid en de snelheid. De SAR vlucht met de Alouettes werd juli 1977 gestationeerd op Leeuwarden. De toestellen vlogen veelvuldig ook naar de Waddeneilanden met vooral civiele taken en het maken van urgente ziekenvluchten.
Het helicopter demoteam Grasshoppers vloog tussen 1973 en 1995 met de Alouette III. In het begin was het helemaal geen officieel team en werden de "gele strepen" met plakplastic aangebracht. Later kreeg het team een wat officiële status en deze helicopters trokken de nodige aandacht op air shows. Ze voerden diverse kleurige demoschema's.
Soms werden de toestellen aan de grond gehouden i.v.m vermoeingsscheuren en dergelijke. Maar over het algemeen waren de Alouette III heli's heel betrouwbaar, "ze deden het altijd".
Ook hebben Alouettes diverse VN-taken hebben uitgevoerd met een eerste uitzending in 1970 naar Tunesie. De beschilderingen waren toen heel apart met vaak witte schema's. Tijdens de Golfoorlog werd in 1991 in Noord Irak een periode gevlogen voor de hulp aan Koerden. Ook werden ze gebruikt in Oost Turkije voor opdrachten met "Artsen zonder Grenzen". Later werden Alouettes ingezet voor diverse liaisonopdrachten door het hele gebied in Irak dat onder een "no-fly order" was. Voor de European Community Monitoring Missions in het voormalige Joegoslavië werden 3 kisten ook gebruikt in 1991. Er gingen begin jaren negentig ook 3 en later 4 Alouettes naar Cambodja voor de UNTAC. Ook volgde een missie in Bosnië voor de IFOR.
De Alouettes werden halverwege jaren negentig uitgefaseerd (en de SAR vlucht kreeg de AB-412). Een flink aantal Alouettes zijn dan ook doorverkocht zoals 30 stuks aan Eurocopter in verband met de aankoop van de Cougar. Daarnaast zijn er exemplaren verkocht aan civiele partijen, en afgestaan aan musea, technische scholen en de luchtmachten van Tsjaad, Malta en Pakistan en het Zweedse heli Support.
Maar er bleven steeds een viertal Alouettes in gebruik met VIP taak zoals voor het Koninklijk huis. Dit vanwege hun zeer betrouwbare reputatie bij de Koningin en het feit dat deze lichte vervoerstaak niet overgenomen kon worden door een ander type helicopter van de KLu met lage kosten. Deze VIP kisten kregen in 2004-2005 een upgrade naar SA316B standaard en een blauwe kleur. Deze Alouettes waren zomer 2014 nog altijd in dienst, al meer dan 50 jaar bij de KLu.
De Alouette III ging officieel uit dienst met een afscheidsceremonie op 15 december 2015 op Gilze-Rijen (maar de A-301 nog wat later). De taken worden nu deels door de (veel duurdere) NH90 en Cougar worden ingevuld.
Alouette 3 in schema (a). Foto: F. Bachofner (used with permission)
In schema (a) . Foto: Defensie voorlichtings-Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)
Foto: dhr. F.Goth via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)
Foto: dhr. F.Goth via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)
Foto: dhr. Tornij via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)
Foto: dhr. Tornij via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)
In schema (b). Foto: M.de Vreeze (used with permission)
Foto: F. Bachofner (used with permission)
Foto: dhr. F.Goth via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)
Foto: Defensie voorlichtings-Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)
In latere schema (b). Foto: dhr. F.Goth via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)
Alouette in latere schema (b). Foto: Wilko Jonker (used with permission family)
Deze Alouette had een wit herkenningspaneel. Foto: Wilko Jonker (used with permission family)
Interieur detailopname; Foto: Wilko Jonker (used with permission family)
VIP schema Alouette III die de 9000 vlieguur gepasseerd is. Foto: M. de Vreeze (used with permission)
Demo schema's van de Grasshoppers:
Foto: dhr. F.Goth via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)
Grasshoppers kist. Foto/diascan: F. Bachofner (used with permission)
Grasshopper demo team Alouette 3. Foto: H.Hirs (used with permission)
Foto: dhr. Tornij via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)
Zebra schema. Foto: dhr. F.Goth via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)
SAR :
SAR variant. Let op de uitsparing onder de lier en opgevouwen balgen. Foto/ dia: F. Bachofner (used with permission)
SAR variant. Foto/dia: F. Bachofner (used with permission)
SAR. Foto: M. de Vreeze (used with permission)
Foto: dhr. F.Goth via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)
Demo van de SAR versie! Foto: Wilko Jonker (used with permission family)
SAR versie met lier en opblaasbare drijvers. Foto: Wilko Jonker (used with permission family)
Detailopname SAR heli. Foto: Wilko Jonker (used with permission family)
Demo gezien op een open dag jaren tachtig en de oude foto gescanned. Foto: M.de Vreeze (used with permission)
Gezien op een open dag jaren tachtig en de oude foto gescanned. Foto: M.de Vreeze (used with permission)
Registratiegegevens SA-316B: | ||||
Registratie | Constructienr. | Datum in dienst | datum uit dienst | Opmerkingen |
A-177 | 1177 | 09-03-1964 | 20-03-1997 | Verkocht als N7049Y |
A-208 | 1208 | 24-06-1964 | 31-10-1997 | Verkocht als SE-JCT; nu in Aeroseum Goteborg; eind 2020 weer terug naar Stichting Alouette |
A-209 | 1209 | 26-06-1964 | 27-09-1997 | Naar Malta als 9H-ADA |
A-217 | 1217 | 28-09-1964 | 23-07-1996 | Naar Eurocopter |
A-218 | 1218 | 30-09-1964 | 31-10-1996 | Verkocht als SE-JCS; nu in Aeroseum Goteborg |
A-226 | 1226 | 03-11-1964 | 01-05-1995 | Naar Eurocopter |
A-227 | 1227 | 02-11-1964 | 27-06-1996 | Verkocht al N227RA |
A-235 | 1235 | 21-12-1964 | 22-01-1997 | Geheel wit (UN-misie); Naar Zweden |
A-236 | 1236 | 01-12-1964 | 28-08-1975 | Afgeschreven na ongeval |
A-246 | 1246 | 26-01-1965 | Naar opslag te Soesterberg | |
A-247 | 1247 | 26-01-1965 | 2014 | Was nog lang in gebruik als VIP heli; upgrade 2004-2005 naar SA316B door RUAG; medio 2004 donkerblauw gespoten voor VIP met witte registraties; later naar Malta verkocht. |
A-253 | 1253 | 10-02-1965 | naar opslag MLM; ook in gebruik voor tentoonstellingen; |
|
A-254 | 1254 | 16-02-1965 | 08-02-1980 | Afgeschreven na ongeval Bad Iburg |
A-260 | 1260 | 04-03-1965 | 1998 | Naar opslag te Soesterberg, later naar ROC Den Helder |
A-261 | 1261 | 08-03-1965 | juni 1998 | Naar opslag te Soesterberg MLM; tijd in VTOC Fokker in Aalsmeer; zomer 2017 naar KLu opslag Woensdrecht |
A-266 | 1266 | 10-03-1965 | 09-08-1994 | Naar Pakistan |
A-267 | 1267 | 10-03-1965 | 01-05-1995 | Naar Frankrijk (Orange) |
A-274 | 1274 | 01-04-1965 | april 1967 | Afgeschreven na ongeval, naar LETS |
A-275 | 1275 | 28-04-1965 | 15-12-2015 | upgrade 2004-2005 naar SA316B door RUAG en daarna nog lang in gebruik als VIP heli; later verkocht naar Heli Flight te Stroe. |
A-281 | 1281 | 19-05-1965 | 01-05-1995 | Naar Eurocopter |
A-282 | 1282 | 24-05-1965 | 17-06-1970 | Afgeschreven na ongeval Winterswijk |
A-292 | 1292 | 05-07-1965 | 15-12-2015 | upgrade 2004-2005 naar SA316B door RUAG en nog lang in gebruik als VIP heli en de laatste van de twee nog in gebruik tot eind 2015; later naar Malta verkocht. |
A-293 | 1293 | 29-06-1965 | 02-12-1994 | Naar NLC Hoofddorp/ ROC |
A-301 | 1301 | 04-08-1965 | 24-12-2015 | upgrade 2004-2005 naar SA316B door RUAG; later met donkerblauw schema, nog in gebruik; mid 2013 10.000 vlieguur! Was nog lang in gebruik als VIP heli en de laatste kist in dienst.; nu in verzameling particulier te Barneveld. |
A-302 | 1302 | 04-08-1965 | 25-01-1995 | Naar Tsjaad |
A-307 | 1307 | 23-09-1965 | 23-07-1996 | Naar Italie als I-BXWA |
A-319 | 1319 | 27-10-1965 | 22-07-1993 | Naar LETS, later naar MLM opslag ; Mei 2013 geleend Delton College Zwolle. |
A-324 | 1324 | 12-11-1965 | 10-07-1996 | Naar Air Zermatt AG als HB-XQD |
A-336 | 1336 | 24-12-1965 | 01-05-1995 | Naar Eurocopter |
A-342 | 1342 | 20-01-1966 | 25-01-1995 | Naar Tsjaad |
A-343 | 1343 | 21-01-1966 | 08-10-1996 | Geheel wit na UN-missie; Naar LETS |
A-350 | 1350 | 17-03-1966 | 1997 | Grashopper-beschildering circa 1980; Naar Woensdrecht; nu in Aeroseum Goteborg; eind 2020 weer terug naar Stichting Alouette |
A-351 | 1351 | 15-03-1966 | 01-10-1990 | Grashopper-beschildering circa 1980; Afgeschreven na ongeval Ginkelse Hei |
A-366 | 1366 | 27-04-1966 | 10-01-1995 | Geheel witte beschilering; Naar HTS Haarlem; later naar TU delft, nu als fake SAR kist "H-08" op Texel; |
A-374 | 1374 | 03-06-1966 | 06-08-1996 | Naar Eurocopter |
A-382 | 1382 | 07-07-1966 | 13-08-1970 | Afgeschreven na ongeval Maasbracht |
A-383 | 1383 | 04-07-1966 | 01-05-1995 | Naar Eurocopter |
A-390 | 1390 | 19-07-1966 | 16-07-1996 | Naar Eurocopter |
A-391 | 1391 | 13-07-1966 | 22-07-1993 | Naar Soesterberg MLM poortwachter / later Poortwachter Gilze in Grasshopper schema met nepregistratie "A-453" |
A-398 | 1398 | 13-09-1966 | 31-10-1996 | Grashopper-beschildering circa 1980; Verkocht als N7251P |
A-399 | 1399 | 26-09-1966 | 27-09-1996 | Naar Malta als 9H-ADB |
A-406 | 1406 | 28-10-1966 | 20-03-1984 | Grashopper-beschildering circa 1980; Afgeschreven na botsing A-543/ ongeval Ginkelse hei |
A-407 | 1407 | 20-10-1966 | 06-08-1996 | Naar Eurocopter Frankrijk |
A-414 | 1414 | 16-12-1966 | 01-05-1995 | Naar Eurocopter; nu naar museum frankrijk |
A-415 | 1415 | 16-12-1966 | 30-07-1970 | Afgeschreven na ongeval |
A-451 | 1451 | 16-10-1967 | 1997 | Naar Woensdrecht |
A-452 | 1452 | 10-11-1967 | 23-07-1996 | Verkocht als F-GIYE |
A-453 | 1453 | 10-11--1967 | 16-07-1996 | Naar Eurocopter (zie ook opmerking bij de A-391) |
A-464 | 1464 | 16-12--1967 | 16-07-1996 | Verkocht als F-GNVC |
A-465 | 1465 | 02-02-1968 | jan 1996 | Grasshopper; Naar MLM te Soesterberg |
A-470 | 1470 | 27-12-1967 | 29-07-1988 | Afgeschreven na ongeval |
A-471 | 1471 | 07-02-1968 | sept 1997 | Verkocht als SE-JEI; nu in Aeroseum Goteborg |
A-482 | 1482 | 08-03-1968 | 26-07-1996 | Verkocht als N482RA |
A-483 | 1483 | 14-03-1968 | 22-01-1997 | Verkocht als N7208L |
A-488 | 1488 | 17-04-1968 | 22-01-1997 | Verkocht als N72036 |
A-489 | 1489 | 22-04-1968 | 1997 | Verkocht als SE-JEJ; nu in Aeroseum Goteborg |
A-494 | 1494 | 03-05-1968 | 1997 | verkocht als SE-JEK; nu in Aeroseum Goteborg; eind 2020 weer terug naar Stichting Alouette |
A-495 | 1495 | 07-06-1968 | 18-03-1996 | Naar Zweden; eind 2020 weer terug naar Stichting Alouette |
A-499 | 1499 | 21-06-1968 | 27-06-1996 | Grashopper-beschildering circa 1980; Verkocht als N499RA |
A-500 | 1500 | 05-08-1968 | 1997 | Naar Woensdrecht; SE-JEL, nu in Aeroseum Goteborg; eind 2020 weer terug naar Stichting Alouette |
A-514 | 1514 | 16-10-1968 | 31-10-1996 | Verkocht als SE-JCP |
A-515 | 1515 | 16-10-1968 | 20-03-1997 | Naar Zweden |
A-521 | 1521 | 11-12-1968 | 1997 | Naar Woensdrecht |
A-522 | 1522 | 17-12-1968 | juni 1998 | eerst naar MLM opslag te Soesterberg; tijd in VTOC Aalsmeer; zomer 2017 naar KLu opslag Woensdrecht |
A-528 | 1528 | 20-12-1968 | 29-07-1996 | Verkocht als N528RA |
A-529 | 1529 | 21-02-1969 | 29-06-1996 | Verkocht als N529RA |
A-535 | 1535 | 21-03-1969 | 07-10-1996 | Verkocht als F-GMTA |
A-536 | 1536 | 21-03-1969 | 10-07-1996 | Verkocht als F-GPGM |
A-542 | 1542 | 21-03-1969 | 20-03-1997 | Naar Zweden |
A-543 | 1543 | 08-04-1969 | 20-03-1984 | Afgeschreven na botsing/ ongeval Ginkelse hei met A-406; rompdeel staat in TU Delft |
A-549 | 1549 | 08-04-1969 | 05-07-1996 | verkocht voor onderdelen |
A-550 | 1550 | 08-07-1969 | 05-07-1996 | verkocht voor onderdelen |
-- | ||||
H-08 | 1308 | feb 1966 | 08-10-1971 | SAR uitvoering; naam "Wilma"; Afgeschreven na ongeval |
H-20 | 1320 | feb 1966 | 13-12-1993 | SAR uitvoering; "Betty"; opslag MLM depot |
H-67 | 1367 | mei 1966 | 18-03-1993 | SAR uitvoering; "Pebbels" ; naar Pakistan 1367 |
H-75 | 1375 | jun 1966 | 18-03-1993 | SAR uitvoering; "Barney" ; naar Pakistan 1375 |
H-81 | 1381 | jul 1966 | 18-03-1993 | SAR uitvoering; "Fred" ; naar Pakistan 1381 |
Bronnen o.a. [B17] Vlucht.tijd , [B32] KLu.regis. , [B18] KLu.Vliegt. , [W1] scramble web
De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)