Cat 3. KLu

voor inzet GPLV/Landmacht ondersteuning:  
72 stuks (Regi A-..)  

SAR uitvoering:  
5 stuks (regi H-...)  

Tussen juli 1964 en december 1966 werden er de eerste Alouette III helicopters vanuit Frankrijk toestellen geleverd, zo'n 50 stuks. Ze vervingen deels de Piper Super Club, Beaver, Hiller Raven en de eerdere Alouette II heli. De eerste Alouette III werd zomer 1964 operationeel en de meeste heli's gingen naar Deelen bij 298 en later ook 299 squadron bij de Groep Lichte Vliegtuigen (GPLV) ten behoeve van de Koninklijke Landmacht. Maar ook naar Soesterberg en Ypenburg en de Alouette werd ook gebruikt voor de helicoptervliegopleiding (HVO). Een tweede serie toestellen van 27 toestellen werden door N.V. Lichtwerk te Hoogeveen geassembleerd tussen oktober 1966 en juli 1967. 

De Alouette III kan naast de vlieger nog zes passagiers vervoeren en eventueel twee brancards. Ook de KLu SAR vlucht gebruikte toestellen met aflevering van 5 toestellen voor de Search And Rescue  (SAR) met opblaasbare drijvers en een lier (in 1967 vliegende vanaf Soesterberg). De Alouette II had een vlieger, een hoist operator en een redder. Maar de SAR Alouette III heeft aanvankelijk geen systeem dat de toestellen bij een noodlanding op het water laat drijven. Simpelweg omdat het niet bestaat. Daarom wordt op de H-67 wordt geëxperimenteerd met vaste drijvers. Nadelen van deze grote sigaren onder de helikopter zijn de enorme windgevoeligheid en de snelheid. De SAR vlucht met de Alouettes werd juli 1977 gestationeerd op Leeuwarden. De toestellen vlogen veelvuldig ook naar de Waddeneilanden met vooral civiele taken en het maken van urgente ziekenvluchten.

Het helicopter demoteam Grasshoppers vloog tussen 1973 en 1995 met de Alouette III. In het begin was het helemaal geen officieel team en werden de "gele strepen" met plakplastic aangebracht. Later kreeg het team een wat officiële status en deze helicopters trokken de nodige aandacht op air shows. Ze voerden diverse kleurige demoschema's.

Soms werden de toestellen aan de grond gehouden i.v.m vermoeingsscheuren en dergelijke. Maar over het algemeen waren de Alouette III heli's heel betrouwbaar, "ze deden het altijd".

Ook hebben Alouettes diverse VN-taken hebben uitgevoerd met een eerste uitzending in 1970 naar Tunesie. De beschilderingen waren toen heel apart met vaak witte schema's. Tijdens de Golfoorlog werd in 1991 in Noord Irak een periode gevlogen voor de hulp aan Koerden. Ook werden ze gebruikt in Oost Turkije voor opdrachten met "Artsen zonder Grenzen". Later werden Alouettes ingezet voor diverse liaisonopdrachten door het hele gebied in Irak dat onder een "no-fly order" was. Voor de European Community Monitoring Missions in het voormalige Joegoslavië werden 3 kisten ook gebruikt in 1991. Er gingen begin jaren negentig ook 3 en later 4 Alouettes naar Cambodja voor de UNTAC. Ook volgde een missie in Bosnië voor de IFOR.

De Alouettes werden halverwege jaren negentig uitgefaseerd (en de SAR vlucht kreeg de AB-412). Een flink aantal Alouettes zijn dan ook doorverkocht zoals 30 stuks aan Eurocopter in verband met de aankoop van de Cougar. Daarnaast zijn er exemplaren verkocht aan civiele partijen, en afgestaan aan musea, technische scholen en de luchtmachten van Tsjaad, Malta en Pakistan en het Zweedse heli Support.

Maar er bleven steeds een viertal Alouettes in gebruik met VIP taak zoals voor het Koninklijk huis. Dit vanwege hun zeer betrouwbare reputatie bij de Koningin en het feit dat deze lichte vervoerstaak niet overgenomen kon worden door een ander type helicopter van de KLu met lage kosten. Deze VIP kisten kregen in 2004-2005 een upgrade naar SA316B standaard en een blauwe kleur. Deze Alouettes waren zomer 2014 nog altijd in dienst, al meer dan 50 jaar bij de KLu.

De Alouette III ging officieel uit dienst met een afscheidsceremonie op 15 december 2015 op Gilze-Rijen (maar de A-301 nog wat later). De taken worden nu deels door de (veel duurdere) NH90 en Cougar worden ingevuld.


 

alou3-fb-5

Alouette 3 in schema (a). Foto: F. Bachofner (used with permission)

sudaviation-alouette3-mindef-a                                                                                                      
In schema (a) . Foto: Defensie voorlichtings-Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)

sud al3 lvk 3 goth auth

Foto: dhr. F.Goth via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

sud al3 lvk 7 goth auth

Foto: dhr. F.Goth via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

sud al3 lvk 1 tornij auth

Foto: dhr. Tornij via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

sud al3 lvk 4 tornij auth

Foto: dhr. Tornij via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

 

   
alouette3-1-mdv-author                                                                                                                                                   
In schema (b). Foto: M.de Vreeze (used with permission)

alou3-fb-2 

Foto: F. Bachofner (used with permission)

sud al3 lvk 9 goth auth

Foto: dhr. F.Goth via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

alouette3-2-kluauthor                                                               
Foto: Defensie voorlichtings-Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)

sud al3 lvk 6 goth auth

In latere schema (b). Foto: dhr. F.Goth via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

alou 3 wj aut 106

Alouette in latere schema (b). Foto: Wilko Jonker (used with permission family)

alou3 wj aut 108

Deze Alouette had een wit herkenningspaneel. Foto: Wilko Jonker (used with permission family)

alou 3 wj aut 120

Interieur detailopname; Foto: Wilko Jonker (used with permission family)

alouette3-mdv-auth2

VIP schema Alouette III die de 9000 vlieguur gepasseerd is. Foto: M. de Vreeze (used with permission)


Demo schema's van de Grasshoppers:

sud al3 lvk 8 goth auth

Foto: dhr. F.Goth via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

alou3-fb-4

Grasshoppers kist. Foto/diascan: F. Bachofner (used with permission)

alouette3-hirs-archive                                                                
Grasshopper demo team Alouette 3. Foto: H.Hirs (used with permission)

sud al3 lvk 5 tornij auth

Foto: dhr. Tornij via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

sud al3 lvk 2 goth auth 

Zebra schema. Foto: dhr. F.Goth via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)


SAR :

alou3-fb-1

SAR variant. Let op de uitsparing onder de lier en opgevouwen balgen. Foto/ dia: F. Bachofner (used with permission) 

alou3-fb-3

SAR variant. Foto/dia: F. Bachofner (used with permission)

sudaviat-allouette-3-7mdv

SAR. Foto: M. de Vreeze (used with permission)

sud al3 lvk 10 goth auth

Foto: dhr. F.Goth via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

alou 3 wj aut 102

Demo van de SAR versie! Foto: Wilko Jonker (used with permission family)

alou 3 wj auto 104

SAR versie met lier en opblaasbare drijvers. Foto: Wilko Jonker (used with permission family)

 

alou 3 wj aut 122

Detailopname SAR heli. Foto: Wilko Jonker (used with permission family)

alou 3 sar mdv aut 100

Demo gezien op een open dag jaren tachtig en de oude foto gescanned. Foto: M.de Vreeze (used with permission)

alou 3 sar mdv aut 102

Gezien op een open dag jaren tachtig en de oude foto gescanned. Foto: M.de Vreeze (used with permission)


 

Registratiegegevens SA-316B:
Registratie Constructienr. Datum in dienst datum uit dienst Opmerkingen
A-177 1177 09-03-1964 20-03-1997 Verkocht als N7049Y
A-208 1208 24-06-1964 31-10-1997 Verkocht als SE-JCT; nu in Aeroseum Goteborg; eind 2020 weer terug naar Stichting Alouette
A-209 1209 26-06-1964 27-09-1997 Naar Malta als 9H-ADA
A-217 1217 28-09-1964 23-07-1996 Naar Eurocopter
A-218 1218 30-09-1964 31-10-1996 Verkocht als SE-JCS; nu in Aeroseum Goteborg
A-226 1226 03-11-1964 01-05-1995 Naar Eurocopter
A-227 1227 02-11-1964 27-06-1996 Verkocht al N227RA
A-235 1235 21-12-1964 22-01-1997 Geheel wit (UN-misie); Naar Zweden
A-236 1236 01-12-1964 28-08-1975 Afgeschreven na ongeval
A-246 1246 26-01-1965   Naar opslag te Soesterberg
A-247 1247 26-01-1965  2014 Was nog lang in gebruik als VIP heli; upgrade 2004-2005 naar SA316B door RUAG; medio 2004 donkerblauw gespoten voor VIP met witte registraties; later naar Malta verkocht.
A-253 1253 10-02-1965   naar opslag MLM; ook in gebruik voor tentoonstellingen;
A-254 1254 16-02-1965 08-02-1980 Afgeschreven na ongeval Bad Iburg
A-260 1260 04-03-1965 1998 Naar opslag te Soesterberg, later naar ROC Den Helder
A-261 1261 08-03-1965 juni 1998 Naar opslag te Soesterberg MLM; tijd in VTOC Fokker in Aalsmeer; zomer 2017 naar KLu opslag Woensdrecht
A-266 1266 10-03-1965 09-08-1994 Naar Pakistan
A-267 1267 10-03-1965 01-05-1995 Naar Frankrijk (Orange)
A-274 1274 01-04-1965  april 1967 Afgeschreven na ongeval, naar LETS
A-275 1275 28-04-1965 15-12-2015 upgrade 2004-2005 naar SA316B door RUAG en daarna nog lang in gebruik als VIP heli; later verkocht naar Heli Flight te Stroe.
A-281 1281 19-05-1965 01-05-1995 Naar Eurocopter
A-282 1282 24-05-1965 17-06-1970 Afgeschreven na ongeval Winterswijk
A-292 1292 05-07-1965 15-12-2015 upgrade 2004-2005 naar SA316B door RUAG en nog lang in gebruik als VIP heli en de laatste van de twee nog in gebruik tot eind 2015;  later naar Malta verkocht.
A-293 1293 29-06-1965 02-12-1994 Naar NLC Hoofddorp/ ROC
A-301 1301 04-08-1965 24-12-2015 upgrade 2004-2005 naar SA316B door RUAG; later met donkerblauw schema, nog in gebruik; mid 2013 10.000 vlieguur! Was nog lang in gebruik als VIP heli en de laatste kist in dienst.; nu in verzameling particulier te Barneveld.
A-302 1302 04-08-1965 25-01-1995 Naar Tsjaad
A-307 1307 23-09-1965 23-07-1996 Naar Italie als I-BXWA
A-319 1319 27-10-1965 22-07-1993 Naar LETS, later naar MLM opslag ; Mei 2013 geleend Delton College Zwolle.
A-324 1324 12-11-1965 10-07-1996 Naar Air Zermatt AG als HB-XQD
A-336 1336 24-12-1965 01-05-1995 Naar Eurocopter
A-342 1342 20-01-1966 25-01-1995 Naar Tsjaad
A-343 1343 21-01-1966 08-10-1996 Geheel wit na UN-missie; Naar LETS
A-350 1350 17-03-1966 1997 Grashopper-beschildering circa 1980; Naar Woensdrecht; nu in Aeroseum Goteborg; eind 2020 weer terug naar Stichting Alouette
A-351 1351 15-03-1966 01-10-1990 Grashopper-beschildering circa 1980; Afgeschreven na ongeval Ginkelse Hei
A-366 1366 27-04-1966 10-01-1995 Geheel witte beschilering; Naar HTS Haarlem; later naar TU delft, nu als fake SAR kist "H-08" op Texel;
A-374 1374 03-06-1966 06-08-1996 Naar Eurocopter
A-382 1382 07-07-1966 13-08-1970 Afgeschreven na ongeval Maasbracht
A-383 1383 04-07-1966 01-05-1995 Naar Eurocopter
A-390 1390 19-07-1966 16-07-1996 Naar Eurocopter
A-391 1391 13-07-1966 22-07-1993 Naar Soesterberg MLM poortwachter / later Poortwachter Gilze in Grasshopper schema met nepregistratie "A-453"
A-398 1398 13-09-1966 31-10-1996 Grashopper-beschildering circa 1980; Verkocht als N7251P
A-399 1399 26-09-1966 27-09-1996 Naar Malta als 9H-ADB
A-406 1406 28-10-1966 20-03-1984 Grashopper-beschildering circa 1980; Afgeschreven na botsing A-543/ ongeval Ginkelse hei
A-407 1407 20-10-1966 06-08-1996 Naar Eurocopter Frankrijk
A-414 1414 16-12-1966 01-05-1995 Naar Eurocopter; nu naar museum frankrijk
A-415 1415 16-12-1966 30-07-1970 Afgeschreven na ongeval
A-451 1451 16-10-1967 1997 Naar Woensdrecht
A-452 1452 10-11-1967 23-07-1996 Verkocht als F-GIYE
A-453 1453 10-11--1967 16-07-1996 Naar Eurocopter (zie ook opmerking bij de A-391)
A-464 1464 16-12--1967 16-07-1996 Verkocht als F-GNVC
A-465 1465 02-02-1968 jan 1996 Grasshopper; Naar MLM te Soesterberg
A-470 1470 27-12-1967 29-07-1988 Afgeschreven na ongeval
A-471 1471 07-02-1968 sept 1997 Verkocht als SE-JEI; nu in Aeroseum Goteborg
A-482 1482 08-03-1968 26-07-1996 Verkocht als N482RA
A-483 1483 14-03-1968 22-01-1997 Verkocht als N7208L
A-488 1488 17-04-1968 22-01-1997 Verkocht als N72036
A-489 1489 22-04-1968 1997 Verkocht als SE-JEJ; nu in Aeroseum Goteborg
A-494 1494 03-05-1968 1997 verkocht als SE-JEK; nu in Aeroseum Goteborg; eind 2020 weer terug naar Stichting Alouette
A-495 1495 07-06-1968 18-03-1996 Naar Zweden; eind 2020 weer terug naar Stichting Alouette
A-499 1499 21-06-1968 27-06-1996 Grashopper-beschildering circa 1980; Verkocht als N499RA
A-500 1500 05-08-1968 1997 Naar Woensdrecht; SE-JEL, nu in Aeroseum Goteborg; eind 2020 weer terug naar Stichting Alouette
A-514 1514 16-10-1968 31-10-1996 Verkocht als SE-JCP
A-515 1515 16-10-1968 20-03-1997 Naar Zweden
A-521 1521 11-12-1968 1997 Naar Woensdrecht
A-522 1522 17-12-1968 juni 1998 eerst naar MLM opslag te Soesterberg; tijd in VTOC Aalsmeer; zomer 2017 naar KLu opslag Woensdrecht
A-528 1528 20-12-1968 29-07-1996 Verkocht als N528RA
A-529 1529 21-02-1969 29-06-1996 Verkocht als N529RA
A-535 1535 21-03-1969 07-10-1996 Verkocht als F-GMTA
A-536 1536 21-03-1969 10-07-1996 Verkocht als F-GPGM
A-542 1542 21-03-1969 20-03-1997 Naar Zweden
A-543 1543 08-04-1969 20-03-1984 Afgeschreven na botsing/ ongeval Ginkelse hei met A-406; rompdeel staat in TU Delft
A-549 1549 08-04-1969 05-07-1996 verkocht voor onderdelen
A-550 1550 08-07-1969 05-07-1996 verkocht voor onderdelen
--
H-08 1308 feb 1966 08-10-1971 SAR uitvoering; naam "Wilma"; Afgeschreven na ongeval
H-20 1320 feb 1966 13-12-1993 SAR uitvoering; "Betty"; opslag MLM depot
H-67 1367 mei 1966 18-03-1993 SAR uitvoering; "Pebbels" ; naar Pakistan 1367
H-75 1375 jun 1966 18-03-1993 SAR uitvoering; "Barney" ; naar Pakistan 1375
H-81 1381 jul 1966 18-03-1993 SAR uitvoering; "Fred" ; naar Pakistan 1381

 Bronnen o.a. [B17] Vlucht.tijd , [B32] KLu.regis. , [B18] KLu.Vliegt. , [W1] scramble web

 

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)