TIP: English readers can read a review in english here.... 
MODEL: Fokker T.V (late) "luchtkruiser"
MERK: Valom
SCHAAL: 1/72
PRIJS: circa EUR 33,-
NIEUW MODEL: ja, maart 2016
Na een aantal vacform modellen zoals van KPL en een Czech resin kit, meer dan 25 jaar geleden verkrijgbaar via de IPMS, is er nu eindelijk een plastic spuitgietmodel van de Fokker T.V verkrijgbaar. Het is een short-run kit van Valom. Na al snel de eerste foto's op het IPMS forum nu dan een inbox review op de IPMS site.
In de stevige doos zitten 3 gietramen van lichtbruin plastic, 1 apart verpakt gietraam met doorzichtige onderdelen, een zakje resin onderdelen en een zakje met decals, ge-etste metalen onderdelen en een doorzichtige film voor het instrumentenpaneel.
.
(en van de andere kant af gezien met detail binnenin):
Vleugel gietramen:
(en van andere kant af gezien...)
en gietramen met de motorgondels en stabilo
en van andere kant af gezien:
Vervolgens het glaswerk, ge-etst metaal en zakje met resin onderdelen met o.a de motoren:
De handleiding bevat een in kleur gedrukt kleurenschema en een duidelijke bouwbeschrijving. Valom heeft hier duidelijk vooruitgang geboekt. Bij alle bouwfasen worden kleurinstructies gegeven. Bij het kleurenoverzicht worden kleurennummers van vier fabrikanten en Federal Standard nummers gegeven. Degenen die de LVA kleuren van WEM enamel nog hebben kunnen die mooi gaan gebruiken voor het kleurenschema.
De onderdelen zijn keurig gegoten. Romp en vleugels zijn voorzien van fijne ingegraveerde paneellijnen en een mooi linnen effect. De romp is voorzien van een alleraardigst interieur, al is er altijd ruimte voor meer. Zo kunnen aan de linkerzijde van de vlieger de gashendels worden toegevoegd, in de zijconsole is al voorzien.
De vakwerk ophanging voor het "Solothurn" kanon in de neus is bijgevoegd als een ge-etst metalen onderdeel. Vanwege de gecompliceerdheid van het onderdeel een begrijpelijke keuze, maar je mist het 3D effect van stalen buizen. Om het kanon te plaatsen moet een gat in de neuskoepel worden geboord. Er zijn ook genoeg foto’s van de T.V zonder het kanon, dus je kan het ook weglaten. Maar dat is meestal in combinatie met rozetten in plaats van oranje LVA driehoeken als kentekens.
De stuurknuppels zijn ook bijgevoegd als ge-etst onderdeel, waarschijnlijk ook omdat ze een ingewikkelde vorm hebben. Ook deze missen een 3D effect. Ze kunnen eventueel wat dikte krijgen door er aan beide kanten wat houtlijm op te smeren. Het schuifluik op de romprug is dicht gegoten. Degenen die open luik willen zullen de romp moeten verbouwen.
De hoofdwielbakken zitten erbij in resin. Ook de Bristol Pegasus motoren zijn gegoten in resin en zien er goed uit. De propeller bladen zijn wel stuk voor stuk los gegoten, dus dat wordt een secuur werkje ze netjes correct uitgelijnd te krijgen om de 2 propellers te verkrijgen.
De motorkappen bestaan uit 2 helften en zijn keurig, maar missen de koelkieuwen. In plaats daarvan zit een verzonken randje. Blijkbaar is het ooit de bedoeling geweest om de koelkieuwen vage-etst metaal te maken, maar is daar van afgezien. In de handleiding zijn de koelkieuwen namelijk gewoon aan de motorgondels getekend. Ze zijn eenvoudig zelf te maken van plastic strip en kunnen op de verzonken rand worden gelijmd. (ZIE NASCHRIFT HIERONDER....)
Bij de Bristol Pegasus motoren werden de motorkappen met stangen afgesteund, zo ook bij de T.V. Die zitten er helaas niet bij maar kun je indien gewenst makkelijk zelf maken.
Het onderstel ziet er keurig uit, de banden van de wielen zijn afgeplat.
De decals bij deze kit zijn mooi gedrukt. Alle kentekens hebben de voorgeschreven 10cm brede zwarte rand, 1.4mm in schaal 1/72.
De volgorde zoals aangegeven in de bouwbeschrijving vind ik niet logisch. Volgens mij is de meest handige volgorde grofweg:
- Romp en staartvlakken samen bouwen
- Vleugels met motorgondels samenbouwen
- Motorsteunen in de voorkant van de motorgondels lijmen
- Vleugels aan de romp lijmen
- Motoren aan de motorsteunen lijmen
- Motorkappen plaatsen
- Onderstel aan de vleugels samenbouwen
De Valom kits zien er in de doos altijd prachtig uit maar zijn vaak draken om te bouwen omdat ze slecht passen. Ik heb slechte bouw herinneringen aan een paar Valom kits. Daarom heb ik nu eens alle grote onderdelen losgehaald en met plakband vastgezet.
De passing van beide romphelften is goed. Nog belangrijker, het meeste glaswerk past ook goed aan de romp, vaak een probleem bij Valom kits. De cockpitkap kiert wat aan de zijkanten, maar dat is eenvoudig met wat plastic stripjes op te lossen. Het inklapbare windscherm op de romprug is te vlak en volgt daarom niet de curve van de romp. Wellicht is het wat krommer te buigen in heet water of stoom. Het is wel doorzichtig plastic, dus hierbij is de kans op breken groot.
.
De horizontale staartvlakken passen goed op elkaar als de sporen van de uitdrukpennen aan de binnenkant van de onderdelen is weggehaald. Ze passen gelukkig ook goed op de romp.
De vleugelhelften passen ook goed op elkaar. Dat geldt gelukkig ook voor de motorgondels en er zitten losse wielbakken bij in resin. Deze monteer je er dus bij in.
.
Valom heeft er voor gekozen de vleugels in inkepingen in de romp te lijmen. Gelukkig volgen de inkepingen goed de buitencontour van de vleugels, dus zullen er minimale kieren zijn.
De randen van de vleugelhelften zijn iets te dik, waardoor ze niet over de in de romp gegoten pasvlakken vallen. Met een mesje moet er wat plastic van de binnenkant van de vleugels geschraapt worden om de vleugels goed aan de romp te laten passen.
.
Valom heeft duidelijk vooruitgang geboekt. De belangrijkste onderdelen van deze kit passen overwegend goed. Het blijft natuurlijk wel een short-run model dus droogpassen en waar nodig de vijl hanteren blijft noodzakelijk voor een goed eindresultaat.
Vergelijking van de Valom kit met het meer dan 25 jaar oude resin model van ik meen Czech resin. Dat model heb ik in 1995 ooit eens gebouwd. Ook had ik nog zo’n model liggen dus heb ik die er maar eens bijgepakt om het Valom model ermee te vergelijken. In vergelijking met het resin model vielen de volgende zaken me op:
- De staartkoepel heeft een 2-3 mm grotere diameter
- De motorgondels zitten een paar mm verder naar binnen
- Het stabilo is meer taps van vorm
- De vorm en afmetingen van alle andere onderdelen zijn (nagenoeg) gelijk.
Ik heb het niet nagemeten, maar je mag er van uitgaan dat de Valom kit correcter is van vorm dan z’n resin voorganger. Er is nu meer informatie over de T.V beschikbaar dan zo’n 25 jaar geleden.
We kunnen met z’n allen heel blij zijn met deze Fokker T.V van Valom. Hij vloog de winkel uit, dus hopelijk gaan we het gebouwde model de komende tijd veel op de tafels zien. Het kost ongeveer EUR 33,- (met dank aan de eigen portemonnee...).
REVIEWER: Peter Booij
21 maart 2016
Literatuur:
Frits Gerdessen en Luuk Boerman: Fokker T.V Luchtkruiser, Dutch Profile no 9, 2009
Hugo Hooftman, Fokker T.V en T.IX, Nederlandse Luchtvaartencyclopedie (niet meer nieuw verkrijgbaar)
(a) In de inbox recensie hierboven van de Valom Fokker T.V heb ik geschreven dat waarschijnlijk de koelkieuwen van de motoren in de bouwdoos misten.
Nu, dat blijkt te kloppen. Erwin Stam van de Aviation Megastore heeft contact opgenomen met VALOM en die bevestigde de omissie. Sterker nog, VALOM laat meteen een metalen correctie ets setje maken met daarin de ontbrekende koelkieuwen. Dit setje is gratis voor degenen die een Fokker T.V hebben gekocht. Zodra ze klaar zijn worden de setjes naar de winkels gestuurd die de kit hebben verkocht. Grote klasse van Valom!
(b) Verder wees Erwin me nog op een foutje in de bouwbeschrijving. Het is niet helemaal duidelijk of de uitlaten van de motoren aan de buitenzijde van de motorgondels zitten (linkerkant en rechterkant) of alleen aan de linkerkant. Bekijken van foto’s gaf uitsluitsel: de uitlaten zitten aan de buitenkant van de motorgondels, zoals te zien is in de tekeningen met de kleurenschema’s.
Peter Booij
Liefhebbers kunnen meer informatie vinden op NedMil met Fokker T.V artikelen met historische informatie LvA